Diëtetiek en transplantatie

Leefstijl na transplantatie

Na de transplantatie is een gezonde leefstijl belangrijk. Bij een gezonde leefstijl speelt naast gezonde voeding, ook voldoende beweging, niet roken, geen alcoholgebruik, goed omgaan met stress en een goed slaappatroon een rol. Patiënten met een gezonde leefstijl hebben niet alleen een betere levensverwachting, maar ook een betere transplantaatoverleving. Daarnaast zitten zij vaak lekkerder in hun vel. Reden genoeg om dus aandacht te hebben voor leefstijl!

In de eerste periode na een orgaantransplantatie ligt vaak nog de nadruk op voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen voor het herstel en de wondgenezing. Op de langere termijn is het belangrijk dat patiënten meer aandacht krijgen voor hun leefstijl. Alle transplantatiepatiënten worden na opname op de polikliniek gezien door de diëtist. In deze gesprekken wordt leefstijl steeds meer meegenomen. De patiënten na niertransplantatie ontvangen zelfs voorafgaand aan de controle een leefstijlvragenlijst. Dit vormt kaders voor het gesprek binnen de spreekkamer.

Patiënten na transplantatie vinden het vaak lastig om hun leefstijl van voor de transplantatie te veranderen. Veel nierpatiënten hebben bijvoorbeeld eerder te maken gehad met een kaliumbeperkt dieet bij nierfalen. Na de transplantatie is dit bij veel mensen niet meer nodig. Toch blijven patiënten vaak kaliumbeperkt eten, terwijl een kaliumrijk dieet met onder andere veel groenten, fruit en volkoren (graan)producten belangrijk is voor een gezonde leefstijl. We weten dat dit een rol speelt in de ondersteuning van een goede bloeddruk. Maar het is ook goed voor bijvoorbeeld de diversiteit van het darmbioom, die bij afweeronderdrukkende medicijnen verandert. Een manier om bijvoorbeeld meer groenten te eten, is door het als beleg op brood te doen. Hoe lekker is het om een boterham met kaas extra te beleggen met paprika, avocado of tomaatjes?

Bewegen na Transplantatie

Naast voeding is aandacht voor beweging ook heel belangrijk. Veel patiënten zijn voorzichtig in het uitbreiden van beweging vanwege de wond die nog moet genezen. Toch is het belangrijk om te werken aan het herstel van de conditie, eventueel onder begeleiding van een fysiotherapeut. We zien dat patiënten vaak al voor, maar zeker ook na de transplantatie, inleveren op spierkracht en spiermassa. Met een bio-elektrische impedantiemeting en handknijpkrachtmeting kunnen we in kaart brengen hoe het gesteld is met de spiermassa en spierkracht. Bij levertransplantatiepatiënten worden deze metingen voor de transplantatie ook al uitgevoerd in het kader van de screening. Naast ondersteuning van de fysiotherapeut is er ook een landelijk initiatief ‘Walk&Talk’. Hierbij kunnen patiënten met lotgenoten werken aan het verbeteren van hun conditie. Een leuke manier om met elkaar te bewegen en ook ervaringen te kunnen delen rondom de transplantatie!