Keelamandelen verwijderen (tonsillectomie)

Wat is Keelamandelen verwijderen (tonsillectomie)?

Wat zijn amandelen? 

De amandelen behoren tot het lymfekliersysteem en helpen bij het bestrijden van infecties. Ze houden ziekteverwekkers tegen en maken ze onschadelijk. Amandelen kunnen ontstoken raken. Ze zwellen dan op. Dat leidt tot slikklachten, keelpijn en koorts. Een chronische ontsteking kan leiden tot vermoeidheid, snurken, slechte eetlust en een slechte adem. 

De amandelen zijn slechts een klein onderdeel van het lymfekliersysteem. Bovendien zit er in de mond en de keel nog meer lymfeklierweefsel. Het verwijderen van de amandelen heeft daarom geen grote gevolgen voor het afweersysteem.

Waarom doen we dit onderzoek/deze behandeling?

Wanneer worden amandelen verwijderd? 

Er kunnen meerdere reden zijn om uw amandelen te verwijderen. De KNO-arts kijkt vooral naar de ernst van uw klachten en hoe vaak de klachten terugkomen. 

• Ontstekingen. In eerste instantie proberen we uw klachten met medicijnen te bestrijden. Als dit niet voldoende lukt of de ontstekingen komen te vaak terug, dan kan het verwijderen van de amandelen de beste keus zijn. 
• Peritonsillair abces. In uitzonderingsgevallen breidt een ontsteking van een keelamandel zich uit tot het omliggende weefsel. Het gevolg is een abces. Een abces kan worden behandeld door de pus eruit te zuigen en antibiotica te gebruiken of door de amandel te verwijderen. 
• Snurken/apneu. De keelamandelen of neusamandel kunnen zo groot zijn, dat ze snurken of zelfs ademonderbreking (OSAS) veroorzaken. Verwijdering helpt tegen die klachten.
• Slechte adem. Herhaalde ontsteking van de keelamandelen kan leiden tot een slechte adem. Soms is verwijdering de enige optie om van die slechte adem af te komen.

Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?

Bij kinderen worden de keelamandelen ‘geknipt’. De arts wipt met een speciaal instrument de amandelen als het ware in één keer los. Op latere leeftijd gebeurt dit stapsgewijs, omdat de amandelen dan veel vaster zitten. Dit heet ‘pellen’. Normaal gesproken bent u tijdens de operatie volledig onder narcose. Heel soms wordt gekozen voor een plaatselijke verdoving.

Waar moet u op letten direct na het onderzoek / de behandeling?

Direct na de ingreep kan er nog wat bloed uit uw neus of keel komen. Ook is het mogelijk dat u donker bloed braakt. Dit is oud bloed dat in uw maag is gekomen tijdens de operatie en kan geen kwaad. Als er verder geen bijzonderheden zijn mag u de volgende dag naar huis. Houdt er rekening mee dat u dan nog niet zelf een auto mag besturen.

Wat zijn de risico's, bijwerkingen of complicaties?

Welke klachten kunnen amandelen geven? 

Amandelen kunnen ontstoken raken. Ze zwellen dan op. Dat leidt tot slikklachten, keelpijn en koorts. Meestal daalt de koorts na een dag of drie en verdwijnen daarna ook de andere symptomen. Het is mogelijk dat dit meerdere keren per jaar voorkomt. Een chronische ontsteking kan leiden tot vermoeidheid, snurken, slechte eetlust en een slechte adem. De neusamandel kan bij volwassenen klachten als snurken, door de neus praten en regelmatige verkoudheid veroorzaken.  

Is er kans op complicaties? 

Zoals bij iedere ingreep kunnen er complicaties optreden. Het grootste risico is een nabloeding, met name in de eerste 12 uur na de operatie. Meestal kan dit onder plaatselijke verdoving verholpen worden. De kans dat zo’n nabloeding ontstaat is echter klein. Landelijk keert slechts 1,5% van de patiënten binnen twee weken na de ingreep terug voor een heroperatie vanwege een nabloeding. Omdat volwassenen een grotere kans op een nabloeding hebben dan kinderen, blijven zij na de operatie meestal nog een dag. Om de kans op een nabloeding zo klein mogelijk te houden, is het belangrijk dat u geen bloedverdunnende middelen voor de ingreep gebruikt.

Waar moet u op letten na uw onderzoek/behandeling?

De eerste dagen na de operatie zult u pijn in de keel hebben en moeite met slikken. Mogelijk straalt de pijn uit naar uw oren. Veel koud water drinken is belangrijk en kan de pijn verlichten. Ook paracetamol helpt goed. De eerste paar dagen kunt u het beste zacht en koel voedsel eten. Melkproducten en koolzuurhoudende dranken kunnen irriteren. 

We adviseren u om de eerste week rustig aan te doen. Op de plek van de amandelen komt een grijswitte korst, die meestal na zeven of acht dagen loslaat en spontaan verdwijnt. Na deze periode bent u in principe hersteld en kunt u weer aan het werk. De KNO-arts voert na vier tot zes weken nog een laatste controle uit.