Migraine@Home | Een migraineaanval onderdrukken nog voordat deze begint

12 september 2023
leestijd
Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) is gestart met het onderzoeksproject ‘Migraine@Home’. Doel van het onderzoek is in een eerder stadium signalen van een naderende migraineaanval detecteren en persoonlijke triggers voor zulke aanvallen opsporen. Het is het eerste onderzoek waarin migrainepatiënten worden gemonitord in hun thuisomgeving.

“Wij monitoren mensen die regelmatig last hebben van migraine langere tijd in hun thuisomgeving, waar ze hun natuurlijke triggers ondergaan,” zegt prof. dr. Gisela Terwindt (LUMC), hoofdaanvrager van het onderzoeksproject. “Dit doen we onder andere met speciale ‘caps’ waarmee de gevoeligheid van de hersenen bepaald kan worden. Op deze manier krijgen we het beste beeld van de persoonlijke combinatie van triggers en de veranderende gevoeligheid van de hersenen in aanloop naar een aanval. We zijn in augustus gestart met het zoeken van onderzoekskandidaten.”

Hersenaandoening met onvoorspelbare hoofdpijnaanvallen

Migraine is een veelvoorkomende hersenaandoening met onvoorspelbare hoofdpijnaanvallen. Deze hebben grote persoonlijke en ook maatschappelijke impact. De oorzaken van een migraineaanval zijn nog niet precies bekend. Wel weten we dat migrainepatiënten overgevoelig zijn voor bepaalde prikkels, zoals vermoeidheid, stress of menstruatie. Vaak is het een combinatie van oorzaken die voor een migraineaanval zorgt.

Patiënten zouden enorm geholpen zijn als ze beter inzicht zouden hebben welke persoonlijke triggers migraineaanvallen uitlokken. Ook zou vroege signalering van aankomende aanvallen hen kunnen helpen om de gevolgen van een aanval te verminderen.

Tegelijkertijd meten: persoonlijke triggers en gevoeligheid van de hersenen

Er bestaan op dit moment geen betrouwbare uitkomstmaten die de gevoeligheid van de hersenen voor een aankomende migraineaanval aangeven. Een migraineaanval wordt veroorzaakt door een persoonlijke combinatie van triggers en de gevoeligheid van de hersenen op een bepaald moment. Alleen door beiden tegelijkertijd te meten, weet je of er een verhoogde kans op een migraineaanval is.

De onderzoekers willen persoonlijke triggers van een migraineaanval in kaart brengen door een innovatief E-hoofdpijndagboek te gebruiken. Hiermee wordt van elke deelnemende patiënt gedetailleerde informatie over triggers verzameld die aanvallen uitlokken. Tegelijk meten patiënten zelf thuis hun hersenactiviteit met behulp van zogenaamde ‘caps’ die zij gemakkelijk zelf op kunnen zetten, om zo ook de (veranderende) gevoeligheid van de hersenen in de aanloop naar een migraineaanval te bepalen.

Thuismetingen: recent ontwikkelde technologie met nieuwe caps

“Binnen het project optimaliseren we de technologie om thuismetingen uit te voeren. We passen een recent ontwikkelde technologie met nieuwe caps toe, zodat migrainepatiënten de metingen thuis zelf kunnen uitvoeren,” zegt prof. dr. Arn van den Maagdenberg (LUMC), een van de Scientific Leaders van het wetenschappelijke programma Medical NeuroDelta en mede-aanvrager van het project. “Daarvoor werken we onder andere samen met collega’s van de TU Delft en het bedrijf TMSi.”

Mede-aanvrager dr. Mark van de Ruit (TU Delft) licht toe: “Vanuit de TU Delft zullen we ons verder richten op het verbeteren van de huidige meet- en dataverwerkingsmethoden om de gevoeligheid van de hersenen betrouwbaar en efficiënt te kunnen bepalen.” Techbedrijf TMSi richt zich op het ontwikkelen van geavanceerde oplossingen om elektrofysiologische signalen uit de hersenen te meten. “Voor een bedrijf als het onze is het belangrijk dat we nauw kunnen samenwerken met de researchexperts,” zegt dr. Asker Bazen van TMSi. 

Meer controle van mensen met migraine over hun hoofdpijnaanvallen

De Hersenstichting investeert 378.000 euro in dit interdisciplinaire Medical Delta-onderzoek. “Door informatie uit de hoofdpijn-app te combineren met metingen van hersenactiviteit, moet dit onderzoeksproject leiden tot een eerste methode en eerste inzicht om migraineaanvallen te voorspellen. Uiteindelijk hopen we dat het leidt tot meer controle van mensen met migraine over hun hoofdpijnaanvallen. Bijvoorbeeld door op dagen dat je hersenen gevoeliger zijn, tijdig maatregelen te nemen,” zegt Remco van Veen, manager Kennis en Innovatie bij de Hersenstichting.

Het onderzoeksproject ‘Migraine@Home’ draagt bij aan het wetenschappelijke programma Medical Neurodelta waarbinnen wetenschappers van het LUMC, TU Delft en Erasmus MC in Medical Delta verband nauw samenwerken.