Compliment over beschermende fietshelm

Preventie: een belangrijk thema in de gezondheidszorg

Er is in de gezondheidszorg veel aandacht voor preventie. Zo is er is een nationaal preventieakkoord en in aansluiting daarop heeft Leiden een lokaal preventieakkoord ‘Leiden Gezond en Vitaal’. Als je kijkt welke interventies grote impact hebben gehad op de gezondheid in het algemeen, zijn dat bijvoorbeeld de aanleg van drinkwaterleidingen en rioleringen, en handen wassen voor medische handelingen. Maar ook de invoering van de autogordels waardoor de kans op een dodelijk ongeluk met 30 tot 40 procent verminderde, en de laatste jaren het rookverbod in openbare gelegenheden en scholen.

Ook in de psychiatrie meer aandacht voor preventie

Ook in de psychiatrie is er steeds meer aandacht voor preventie. Om effectieve preventieprogramma’s te kunnen ontwikkelen moet je weten welke factoren van belang zijn bij het ontstaan en in standhouden van psychiatrische ziekten of psychische klachten in het algemeen. In de afgelopen decennia hebben we daar veel kennis over opgedaan. Op genetische kwetsbaarheid hebben we (nog) geen invloed, maar wel op de ontwikkeling tijdens de zwangerschap in de baarmoeder en in de jaren na de geboorte.

‘Kansrijke Start’ en ‘De eerste 1.000 dagen’

Vanaf de conceptie is de ontwikkeling van een kind bepalend voor zijn gezondheid en welzijn als volwassene. En zelfs voor de gezondheid van volgende generaties. Daarom zijn er landelijke preventieprogramma’s zoals ‘Kansrijke Start’ en ‘De eerste 1.000 dagen’. Leiden en omgeving doen daar zeer actief aan mee met bijvoorbeeld ‘stoppen met roken tijdens de zwangerschap’ en speelprojecten met jonge kinderen. En het Expertisecentrum Zwangerschap en Psychiatrie (de POP-poli) van het LUMC werkt onder andere aan de preventie van postpartumdepressie.

Landelijk project @ease

Een ander landelijk project, specifiek gericht op jongeren, is @ease. Naar aanleiding van de verontrustende cijfers over toename van psychische klachten bij jongeren wordt dit programma in verschillende landen toegepast. Het helpt jongeren van 12 tot 25 jaar om in gesprek te gaan over waar ze moeite mee hebben, stress, onzekerheid en een onveilige thuissituatie. Het helpt de jongeren oplossingen te vinden en weerbaarder te worden. Dat kan ergens op locatie, maar ook online, persoonlijk of anoniem, zonder wachtlijst. Kijk vooral eens op de website van al deze projecten.

Preventiecampagne NIX18

Een andere grote preventiecampagne is NIX18. Je kent misschien wel de spotjes met prof. Erik Scherder waarin hij ouders oproept hun kinderen onder de 18 jaar te helpen geen alcohol te gebruiken, zodat hun hersenen zich goed kunnen ontwikkelen. Ik vind dit een mooi voorbeeld van hoe we elkaar moeten helpen om soms minder leuke dingen te doen of iets prettigs na te laten, om grotere schade te voorkomen. Eigenlijk net zoals de aardige heer in de winkel bij mij deed met zijn compliment over de fietshelm.

Irene van Vliet is chef (pol)ikliniek Psychiatrie