De synergie van arts en onderzoeker

Opleidingen meer verweven

Als ik terugdenk aan de opleiding Biomedische Wetenschappen dan was daar altijd veel aandacht voor de processen die in het lichaam plaatsvinden. Maar hoe de patiënt zich presenteert, hoe het soms een enorme puzzel kan zijn om tot een diagnose te komen, en wat de voor- en nadelen van verschillende behandelopties zijn, kwam vrijwel nauwelijks aan de orde. Andersom zat ik mij laatst behoorlijk te ergeren aan het feit dat de studenten Geneeskunde die ik les mocht geven nauwelijks interesse leken te hebben in het onderliggende mechanisme van spectaculaire nieuwe medicatie voor mensen met obesitas. Mijn vraag is dan ook of we niet zouden moeten streven naar het meer verweven van de opleidingen?

Impact van onderzoek

Het geeft voor een onderzoeker natuurlijk veel voldoening als hij kan ontrafelen waarom de ene persoon meer aanleg heeft voor obesitas dan de andere, of hoe de nieuwste generatie medicijnen voor spectaculair gewichtsverlies zorgen. En hoewel dergelijke bevindingen aanknopingspunten geven voor verdere ontwikkeling van medicatie, zal het nu op dit moment niet direct een patiënt helpen. Hoe leuk is het dan als een onderzoek op het pad komt waarbij de resultaten directe impact hebben op de keuzes voor behandeling van de patiënt.

Onderzoek naar de oorzaken van groeiachterstand bij kinderen

Op initiatief van kinderarts Sjoerd Joustra zijn we een tijdje terug gestart met een onderzoek naar de effecten van variaties in het DNA die worden gevonden in kinderen met een groeiachterstand. We richten ons daarbij in het bijzonder op een stukje DNA waar de code op staat voor het maken van een eiwit dat regelt hoeveel groeihormoon het lichaam aanmaakt.  In het laboratorium brengen we met behulp van een virus de normale en variërende stukjes DNA in cellen in een petrischaaltje in. We testen dan vervolgens of de cellen het eiwit nog kunnen aanmaken en of deze bijvoorbeeld minder reageren op stofjes die het eiwit zouden moeten activeren.

Samenwerking tussen artsen en onderzoekers resulteert in effectievere behandeling

Waarschijnlijk klinkt dit voorbeeld voor de meeste lezers van dit blog als abracadabra. Wellicht blijft het ook voor de artsen wat abstract en dat benadrukt alleen maar dat het goed zou zijn wanneer artsen en onderzoekers elkaar beter weten te vinden en meer over elkaars vakgebied leren. De patiënten waarbij we  in het laboratorium hebben vastgesteld dat ze inderdaad een niet of minder goed functionerend eiwit hebben, worden nu met groeihormoon behandeld en lijken daar goed op te reageren.

Sander Kooijman is wetenschappelijk onderzoeker aan de hoofdafdeling Interne Geneeskunde, sectie Endocrinologie. Zijn onderzoeksteam richt zicht op nieuwe manieren om cardiometabole ziekten te voorkomen en behandelen.