Vrouwspecifieke risicofactoren van toegevoegde waarde in voorspellingen beroerte

7 maart 2023
leestijd
Beroerte is wereldwijd een van de belangrijkste oorzaken van lichamelijke beperking en overlijden. Preventie van beroerte is daarom essentieel. Hine van Os, promovendus bij het LUMC, baseerde zijn promotieonderzoek op het beter kunnen inschatten van het risico op een beroerte bij vrouwen.

“Effectieve preventie van beroerte dient afgestemd te worden op onder andere de klinische kenmerken, de levensstijl, en de omgeving van het individu. Dit wordt ook wel precisiepreventie genoemd. Een belangrijk voorbeeld dat de noodzaak van precisiepreventie illustreert, is het bestaan van verschillen tussen vrouwen en mannen in het ontstaan van een beroerte. Voor het voorspellen van het risico op een beroerte worden in de praktijk echter alleen traditionele risicofactoren, zoals roken en een hoge bloeddruk, meegenomen. Vrouwspecifieke risicofactoren worden dus nog buiten beschouwing gelaten. Hierdoor worden mogelijk vrouwen gemist met een verhoogd risico op een beroerte, waardoor ook de preventieve behandelingen niet op tijd worden gestart”, vertelt Van Os. “In dit proefschrift heb ik getracht de basis te leggen voor de precisiepreventie van beroerte bij vrouwen.”

Ontwikkelen voorspelmodellen

Van Os heeft zijn proefschrift opgedeeld in twee delen. In deel I wordt de pathofysiologie die ten grondslag ligt aan vrouwspecifieke risicofactoren voor beroerte en geslachtsverschillen in de klinische presentatie van beroerte besproken. “In deel II beschrijf ik hoe gezondheidsgegevens uit het elektronisch patiëntendossier kunnen worden gebruikt om voorspelmodellen te ontwikkelen voor het risico op een beroerte, specifiek voor vrouwen onder de 50 jaar.”

Relatie migraine en herseninfarcten

Als één van de opvallende resultaten van  zijn onderzoek vindt Van Os dat de mechanismen onderliggend aan de relatie tussen vrouwspecifieke risicofactoren en beroerte, in het bijzonder de relatie tussen migraine en herseninfarcten, vooral in de vruchtbare levensfase een rol van betekenis lijken te spelen. “Daarnaast”, geeft Van Os aan ”lijken vrouwspecifieke risicofactoren van toegevoegde waarde te kunnen zijn in de voorspellingen. Echter is er nog een lange weg te gaan om deze modellen daadwerkelijk te implementeren in de praktijk, zoals het toetsen van deze modellen op nieuwe datasets en het voldoen aan de huidige wet- en regelgeving voor een veilige toepassing.”

Slimme systemen implementeren

Van Os hoopt uiteindelijk dat zijn onderzoek een basis kan vormen voor de precisiepreventie van beroerte bij vrouwen. Van Os: “In nauwe samenwerking met de huisarts, de praktijkondersteuner, de patiënt en bedrijven die software ontwikkelen hopen we slimme systemen te ontwikkelen, door te ontwikkelen en te implementeren die meer informatie over het risico op een beroerte bij vrouwen in de spreekkamer kunnen brengen. Dit kan helpen om tijdig te starten met de communicatie over dit risico en wat hier aan gedaan kan worden. Zoals bijvoorbeeld een gezondere leefstijl.”

Hine (Hendrikus) van Os promoveert op 7 maart van 16.15 - 17.00 uur met zijn proefschrift ‘Hacking stroke in women - Towards aetiology-driven precision prevention’. De livestream is te volgen via deze link.