NWO-subsidie om de controlekamer van coronavirussen te ontrafelen

“Coronavirussen gebruiken geïnfecteerde cellen om zichzelf te vermenigvuldigen en nieuwe virusdeeltjes te maken”, vertelt Montse Bárcena, onderzoeker bij de afdeling Cel en Chemische Biologie. Om hun genoom te kopiëren, kapen coronavirussen membranen in onze cellen en bouwen daarmee speciale compartimenten. Deze afgesloten kamers voor virusvermenigvuldiging dienen ook als schuilplaats tegen verdedigingsmechanismen van de cel, waardoor het virus zich makkelijker kan verspreiden. Bárcena en collega’s gaan met een Open Competitie subsidie van 700.000 euro uitzoeken hoe deze schuilplaats precies ontstaat en werkt.

Een uitweg

Recent ontdekten de onderzoekers een speciale opening in het membraan-omhulsel van de controlekamer van het coronavirus. “Hierdoor wordt het virale genoom vanuit de schuilplaats naar een ander deel van de cel getransporteerd, waar het wordt verpakt in nieuwe virusdeeltjes”, legt Bárcena uit. Vervolgens verlaten de nieuwe virusdeeltjes de cel om andere cellen te infecteren, waarna dit hele proces weer van voren af aan begint. “We willen nu begrijpen hoe deze doorgang is opgebouwd en hoe het precies werkt”, zegt Eric Snijder, hoogleraar Moleculaire Virologie. “Deze inzichten leiden hopelijk tot nieuwe strategieën om dit soort virusschuilplaatsen aan te vallen en zo virusvermenigvuldiging en ziekte te voorkomen.”

Nieuwe behandelingen

Bárcena en Snijder maken daarbij gebruik van verschillende geavanceerde technieken, waaronder biochemische studies en cryo-elektronenmicroscopie, waarmee de kleinste onderdelen van een cel zichtbaar gemaakt worden. “Dit brengt onze kennis van coronavirusreplicatie naar een hoger niveau, cruciaal voor het ontwikkelen van nieuwe antivirale behandelingen”, zegt Bárcena.