Kinderhartcentrum CAHAL: besluit minister Kuipers brengt continuïteit landelijke kinderhartzorg in gevaar

21 februari 2023
leestijd
Het Centrum Aangeboren Hartafwijkingen (CAHAL) van het Leids Universitair Medisch Centrum & Amsterdam UMC gaat het besluit van minister Kuipers om de kinderhartchirurgie te concentreren van vier naar twee centra, juridisch aanvechten. Het oudste kinderhartcentrum, dat een derde van alle kinderhart patiënten behandelt, wil hiermee onomkeerbare gevolgen voor de continuïteit van de landelijke kinderhartzorg voorkomen.

“We zetten alle middelen in om dit besluit en de gevolgen daarvan te voorkomen, met als inzet een minder schadelijk alternatief. We tekenen formeel bezwaar aan bij de minister en als dat niks oplevert stappen we naar de rechter”, zegt Douwe Biesma, voorzitter van de Raad van Bestuur LUMC.

Net als de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft het CAHAL altijd gepleit voor zorgvuldige concentratie op basis van objectieve en toetsbare criteria. “Die onderbouwing ontbreekt; de motivering is onzorgvuldig, onvolledig en onjuist. Het is onbegrijpelijk dat wij als een van de twee grootste centra met de beste papieren zouden moeten sluiten. Daarmee verdwijnt de kinderhartzorg voor 6,5 miljoen inwoners uit het verzorgingsgebied van Amsterdam en Leiden. En alle in 26 jaar zorgvuldig opgebouwde expertise. Dit besluit raakt niet alleen ons maar de hele landelijke kinderhartzorg; deze manier van concentreren dreigt eerder schade dan kwaliteitswinst op te leveren.”

Het CAHAL scoort, net als het Erasmus MC, het beste op alle criteria voor kinderhartzorg, blijkt ook uit het recente NZa-onderzoek. Het centrum behandelt gemiddeld een derde van alle kinderen met hartafwijkingen in Nederland en doet de meeste interventies bij volwassenen.

Onomkeerbare gevolgen landelijke kinderhartzorg

Als gevolg van de voorgenomen concentratie van de kinderhartzorg zal meer dan de helft van de interventies moeten worden verplaatst. Dat geldt ook voor de medisch specialisten en de (schaarse) gespecialiseerde verpleegkundigen. “Dit is een zeer risicovol scenario waar ook de NZa voor waarschuwt. Het brengt de continuïteit van kinderhartzorg in gevaar door meer schakelmomenten en meer transporten. De beschikbaarheid van kinder-IC bedden komt onder druk te staan in de centra die dicht moeten. Ook het voortbestaan van onze kinder-IC in Leiden komt op losse schroeven te staan”, zegt Biesma.

Onvervangbare expertise

Het CAHAL is het enige centrum in Nederland dat hartpatiënten al voor de geboorte in de baarmoeder opereert en levenslang volgt. Met het weghalen van de kinderhartzorg dreigt deze expertise uit Nederland te verdwijnen. Dat geldt ook voor complexe hartinterventies en invasieve ritmebehandelingen bij kinderen en volwassenen, waarvoor CAHAL (inter)nationaal verwijscentrum is. CAHAL levert 41% van de publicaties en 59% van de Europese richtlijnen waarmee Nederlandse centra bijdragen aan innovatie en de verbetering van de behandelingen voor deze patiënten.

Hoe dan wel?

Biesma: “Ook wij zien dat een vorm van concentratie nodig is. Er zijn minder ingrijpende alternatieven, zoals de overstap van vier naar drie centra. Laat kwaliteit van zorg zwaarder wegen dan regionale spreiding en kies voor de plekken waar de meeste expertise al aanwezig is. Behoud wat de afgelopen decennia is opgebouwd. Niet voor niets dringt de NZa erop aan om nu geen onomkeerbaar concentratiebesluit te nemen, vanwege de substantiële effecten voor de patiënten, de zorgprofessionals en de interventiecentra. We roepen de Tweede Kamer op om het debat aan te gaan over een minder ingrijpend alternatief.”

Bekijk onze dossierpagina voor de laatste updates over CAHAL.