Vier LUMC-projecten krijgen ZonMw-subsidie

Betere reumazorg

De weg van spier- en gewrichtspijn naar diagnose en succesvolle behandeling is vaak lang en frustrerend. Daarom richt het onderzoeksproject van onder andere hoogleraar Reumatologie Tom Huizinga en reumatoloog en projectleider Rachel Knevel zich op het versnellen van de diagnose en het efficiënter maken van de reumazorg.

Ze gebruiken de gegevens van meer dan 1,1 miljoen mensen. Denk dan aan informatie over symptomen, genetica, bloedtesten en medische dossiers. Aan de hand van deze gegevens willen ze e-Health tools ontwikkelen voor de patiënt maar ook instrumenten die artsen helpen bij het maken van een diagnose. In dit project komen moderne technieken samen met de meer traditionele methoden. En dat niet alleen, het is ook een project waarin veel verschillende expertises samenkomen, zoals reumatologen, huisartsen, bio-informatici en epidemiologen.

Hartreparatie

Anke Smits werkt samen met collega’s uit Maastricht en Eindhoven aan het bijsturen van het reparatieproces van het hart na een infarct. Na een hartinfarct wordt een deel van de hartspiercellen vervangen door littekenweefsel. Dit weefsel draagt niet bij aan de pompfunctie waardoor hartfalen kan ontstaan, een aandoening met een overleving van slechts 50% na 5 jaar. “We willen het reparatieproces bijsturen door de littekenvorming te verminderen en het natuurlijke herstelvermogen van het hart de kans te geven de schade te repareren”, zegt Smits.

Een team van experts gaat een materiaal maken dat enerzijds steun geeft aan het infarctgebied, en anderzijds geneesmiddelen doorlaat om het natuurlijke herstelproces te stimuleren. Smits: “Zo hopen we infarctpatiënten uitzicht te geven op herstel.”

Gereedschapskist voor ziekte van Huntington

De ziekte van Huntington is een erfelijke hersenziekte gekenmerkt door de symptomen van Alzheimer, Parkinson en ALS. Het wordt veroorzaakt door een DNA-fout waardoor er gemuteerde huntington eiwitten ontstaat die samenklonteren in de hersenen. De vuilnismannen van onze cellen, die dit soort verkeerde eiwitten opruimen, herkennen deze eiwitten niet omdat hun markering niet goed verloopt. Hierdoor worden ze niet opgeruimd.

Onderzoeker Monique Mulder en collega’s uit Amsterdam willen de enzymen betrokken bij markering van het huntington eiwit identificeren en ‘bijsturen’. Ze gaan hun werking onderzoeken in gekweekte menselijke hersencellen. Mulder: “In dit project zullen we een volledige gereedschapskist maken om deze enzymen te bestuderen. Na identificatie van betrokken enzymen maken we een eerste start met het zoeken naar stoffen die de werking van de enzymen verbeteren en zo klonteringen voorkomen.”

Verbinding tussen bloedvat en apparaat

Patiënten met eindstadium nierfalen worden behandeld met hemodialyse om in leven te blijven. Hiervoor is toegang nodig tot de bloedvaten om bloed naar het dialyse-apparaat te transporteren. Daarom wordt een arterioveneuze fistel (AVF) gecreëerd, waarbij een slagader chirurgisch wordt verbonden aan een ader. Deze fistels falen echter vaak doordat vernauwingen ontstaan in de bloedvaten, wat een enorm probleem geeft voor deze patiënten. Hoogleraar Interne Geneeskunde Joris Rotmans en onderzoeker Margreet de Vries willen het proces van AVF falen beter begrijpen. “We willen therapieën ontwikkelen en toedienen ten tijde van AVF-chirurgie om falen te voorkomen. Zo verbeteren we hopelijk de dialysebehandeling van patiënten met nierfalen”, zegt De Vries.

Lees meer over het ZonMw Open Competitie programma en de gehonoreerde projecten.