Afdeling

Psychiatrie volwassenen

De afdeling psychiatrie van het LUMC is een academische afdeling die zorg biedt aan patiƫnten met psychiatrische stoornissen. Maar naast zorg, vindt op deze afdeling ook wetenschappelijk onderzoek plaats. Dit is nodig om kennis op te doen en behandelmethoden te ontwikkelen.
Patiëntenzorg

De afdeling Psychiatrie biedt hoog gespecialiseerde zorg aan personen met een stress-gerelateerde psychiatrische aandoening. Bijvoorbeeld mensen met stemmings- en angststoornissen worden hier behandeld. De afdeling werkt regionaal nauw samen met andere zorgaanbieders in de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ).

Verwijzers

De afdeling Psychiatrie is gespecialiseerd in:

  • Ernstige depressie en moeilijk behandelbare depressie;
  • Angst- en dwangsspectrumstoornissen, waaronder de morfodysfore stoornis;
  • Diagnostiek en advies bij bipolaire stoornissen;
  • (Neuro)psychiatrische klachten bij ouderen;
  • Psychiatrische klachten bij lichamelijke ziekte, of als uiting van lichamelijke ziekte;
  • Psychiatrische klachten bij geneesmiddelengebruik.

De afdeling Psychiatrie is gespecialiseerd in:

  • Ernstige depressie en moeilijk behandelbare depressie;
  • Angst- en dwangsspectrumstoornissen, waaronder de morfodysfore stoornis;
  • Diagnostiek en advies bij bipolaire stoornissen;
  • (Neuro)psychiatrische klachten bij ouderen;
  • Psychiatrische klachten bij lichamelijke ziekte, of als uiting van lichamelijke ziekte;
  • Psychiatrische klachten bij geneesmiddelengebruik.

Daarnaast zijn er specifieke spreekuren voor:

  • Psychiatrische klachten bij zwangerschap;
  • Advies voorafgaand een eventuele zwangerschap bij psychiatrische klachten en/of gebruik van medicatie bij psychische klachten.

De afdeling Psychiatrie binnen het LUMC biedt een gespecialiseerde behandeling voor depressie, zoals:

• Elektroconvulsietherapie
• Instellen op MAO-remmer
• Intraveneuze esketamine (NB: vanaf juli 2024 is het tot nader order niet mogelijk om nieuwe patiënten te verwijzen voor off-label esketaminebehandeling; verwijzingen voor de RESET-TRD studie zijn wél mogelijk; zie hieronder)

Om in aanmerking te komen voor een intraveneuze esketamine behandeling gelden strenge voorwaarden. Deze voorwaarden zijn:

  • Er is sprake van een therapieresistente depressieve stoornis; alle behandelstappen uit het depressieprotocol (volgens de landelijke Multidisciplinaire Behandelrichtlijnen Depressie, zie www.nedkad.nl) zijn doorlopen, inclusief MAO-remmers en elektroconvulsietherapie (ECT);
  • De verwijzing vindt plaats door de behandelend psychiater (of huisarts als er geen behandelend psychiater is), waarbij een volledig overzicht van eerdere diagnoses en behandelingen in de aanmeldbrief wordt meegestuurd;
  • Na verwijzing vindt eerst een poliklinische intake plaats. Als de psychiater van de polikliniek een mogelijke indicatie voor behandeling met ketamine vaststelt, wordt een afspraak gemaakt voor opname in de kliniek Psychiatrie LUMC.
    NB: sinds esketamine neusspray in Nederland geregistreerd is (najaar 2021) behandelen wij in principe alleen nog patiënten met intraveneuze esketamine die wonen in de regio.
    In het algemeen vindt er geen langdurige behandeling plaats in het LUMC.
    Voor patiënten met een therapieresistente depressie die open staan voor een behandeling met elektroconvulsietherapie of orale esketamine zijn we in 2023 gestart met de RESET-TRD studie.
    Om hiervoor in aanmerking te komen is het belangrijk dat er ten minste twee soorten antidepressiva zijn gebruikt, en ten minste één medicijn is toegevoegd (bijvoorbeeld Lithium).
    Zie voor meer informatie RESET-TRD of neem contact op met het onderzoekscentrum via ozc-psychiatrie@lumc.nl.

Het LUMC houdt géén spreekuur meer voor de onderstaande klachten:

  • Spreekuur SOLK (gestopt sinds september 2018). Een overzicht van instellingen met een programma voor patiënten met Somatische Onverklaarde Lichamelijke Klachten vind u op: http://www.nolk.info.
  • Spreekuur klachten bij podiumkunstenaars/ muziekpoli (gestopt sinds december 2018).

Contact & overleg

Op maandag t/m donderdag kunt u ons tussen 9.15 en 10.00 uur bereiken voor aanmeldingen, overleg over nieuwe patiënten of lopende trajecten en overige vragen op telefoonnummer 071 526 37 85.

Voor spoedvragen kunt u ons binnen kantoortijden op dit zelfde nummer bereiken of uw vraag stellen via een e-mail aan psychiatrie@lumc.nl

Buiten kantoortijden kunt u het algemene telefoonnummer van het LUMC bellen en vragen naar de dienstdoende van de psychiatrie: 071 526 91 11.

Polikliniek Psychiatrie

De polikliniek Psychiatrie LUMC is een derdelijns polikliniek. Verwijzingen dienen te geschieden door de behandelend psychiater. Als er geen behandelend psychiater is of andere medische specialist dan vindt de verwijzing plaats in overleg met de huisarts. De (uitgebreide) verwijsbrief bevat de volgende informatie:

  • patiëntgegevens (inclusief tel.nr. en indien beschikbaar ook e-mailadres
  • verwijsvraag
  • klachtenanamnese
  • voorgeschiedenis somatisch en psychiatrisch
  • uitkomsten van medische en/of psychiatrische onderzoeken
  • eerdere behandelingen en de effecten die daarmee zijn behaald
  • huidige medicatie
  • psychosociale situatie

Op basis van de verwijsbrief (en zo nodig na aanvullend overleg) wordt de verwijzing geaccepteerd of afgewezen. Afwijzing vindt plaats als bij voorbaat al is te zeggen dat wij de patiënt niet de benodigde zorg kunnen bieden of dat deze elders beter geboden kan worden. Mochten we hiertoe besluiten dan wordt u als verwijzer uiteraard op de hoogte gebracht van onze overwegingen. Acceptatie van de verwijzing betekent dat de patiënt gezien wordt voor intake. Vervolgens wordt op basis van de resultaten van de intake bepaald of de patiënt bij ons in behandeling kan komen of beter elders behandeld kan worden. De wachttijd voor een intake is ongeveer 2 maanden, zie ook wachttijden.

De intake wordt uitgevoerd door een van onze psychiaters en een arts in opleiding tot psychiater. Naast anamnese en psychiatrisch onderzoek vindt er zo nodig ook een vragenlijst onderzoek plaats en wordt de biografie afgenomen door de co-assistent. Eventueel kan in tweede instantie de klinisch psycholoog of psycholoog in opleiding tot klinisch psycholoog in consult gevraagd worden.

Belangrijk bij het verwijzen voor een second opinion is dat de patiënt vooraf nagaat of de zorgverzekering dit dekt. De budgetpolis bijvoorbeeld vergoedt een second opinion veelal maar voor een beperkt deel en soms zelfs in het geheel niet. De kosten die niet door de zorgverzekering worden vergoed komen dan voor rekening van de patiënt.

Verpleegafdeling psychiatrie

De verpleegafdeling psychiatrie LUMC is een derdelijns afdeling voor volwassenen en ouderen en is , gespecialiseerd in:

  • moeilijk behandelbare depressie
  • angst- en dwangstoornissen
  • (neuro)psychiatrische klachten
  • psychiatrische stoornissen (waarbij er indicatie is voor opname in een somatisch ziekenhuis vanwege een comorbide lichamelijke ziekte)
  • psychiatrische stoornissen tijdens de zwangerschap of rondom de bevalling
  • ernstige psychiatrische symptomen als uiting van lichamelijke ziekten

Onder andere instellen op een MAO-remmer, elektroconvulsieve therapie en behandeling met esketamine zijn behandelingen die op de verpleegafdeling plaatsvinden. Een verwijzing voor esketaminebehandeling bij moeilijk behandelbare depressie dient altijd vooraf te gaan door een verwijzing naar de polikliniek.

De aanmeldprocedure voor de verpleegafdeling psychiatrie in het LUMC is als volgt:

  • De verwijzend arts neemt telefonisch contact op met de opnamecoördinator op telefoonnummer 071 529 65 28. Bij geen gehoor kan het secretariaat of de afdeling gebeld worden op 071 526 37 06.
  • De opnamecoördinator neemt de aanmelding door met de verwijzer, bespreekt de aanmelding in het wekelijkse aanmeldoverleg en overlegt zo nodig met de kliniekpsychiater in het geval van een urgente aanmelding.
  • De verwijzer stuurt een aanmeldbrief naar PUK@LUMC.nl, waarna de aanmelding definitief is. De aanmeldbrief bevat tenminste:

- Gegevens verwijzend arts, inclusief direct telefoonnummer en AGB-code
- Gegevens patiënt
- DSM-5 diagnose en beschrijvende werk-diagnose
- Vraagstelling (tav diagnostiek en/of behandeling)
- Psychiatrische en somatische voorgeschiedenis, inclusief relevante brieven
- Recente beloop
- Actueel medicatieoverzicht en zo gedetailleerd mogelijk de eerdere medicatiestappen (welk middel, dosering, duur, reden staken indien bekend)
- Aanvullende informatie (zoals radiologische en laboratorium uitslagen)

  • De opnamecoördinator stemt de verwachte opnamedatum/week af met de verwijzer als de aanmelding passend is.

Ook klinische second of third opinions zijn mogelijk, indien deze niet poliklinische kunnen plaatsvinden.

De verpleegafdeling bestaat uit één- en tweepersoonskamers, waarbij een éénpersoonskamer niet toegezegd kan worden.

De verpleegafdeling psychiatrie biedt zorg conform de veldnormen MPU tot en met niveau II (laag psychiatrische zorgzwaarte in combinatie met gemiddeld tot hoog somatische zorgzwaarte).

Onderwijs
Research

‘Stress-related disorders across the life-span’

The aim of our research is to better understand the onset, course and chronicity of stress and trauma related psychiatric disorders across the life-span and to translate our findings into  personalised treatment and prevention for our patients and their families.

As a general background for our research we assume that the broad categories of mood, anxiety and trauma and stressor-related disorders in adults, as well as certain disruptive disorders in adolescents, share a dysregulation of  psychobiological stress-regulation systems in interaction with the environment.  The capacity to adapt to a wide range of psychosocial stressors shows considerable variation from one person to another. This is partly due to skills and experiences that are acquired in a caring and structured upbringing and partly due to biological (genetic) vulnerability or resilience of the stress-regulation systems. The transdiagnostic point of view entails that many of the stress-related disorders, usually considered separately in the common classification systems, are likely to share similar dysregulations.

‘Stress-related disorders across the life-span’

The aim of our research is to better understand the onset, course and chronicity of stress and trauma related psychiatric disorders across the life-span and to translate our findings into  personalised treatment and prevention for our patients and their families.

As a general background for our research we assume that the broad categories of mood, anxiety and trauma and stressor-related disorders in adults, as well as certain disruptive disorders in adolescents, share a dysregulation of  psychobiological stress-regulation systems in interaction with the environment.  The capacity to adapt to a wide range of psychosocial stressors shows considerable variation from one person to another. This is partly due to skills and experiences that are acquired in a caring and structured upbringing and partly due to biological (genetic) vulnerability or resilience of the stress-regulation systems. The transdiagnostic point of view entails that many of the stress-related disorders, usually considered separately in the common classification systems, are likely to share similar dysregulations.

Our research is part of the LUMC Medical Research profiles Translational Neuroscience’, Innovation in Health strategy and Quality of Care’ and Ageing’.  It is also embedded in the Leiden University Research Focus Areas ‘Brain Function and Dysfunction over the lifespan’ and ‘Health, Prevention and the Human Life Cycle’.  LUMC Psychiatry is a partner in various national and international innovative research projects.

PRT Studie

Hardnekkige, therapieresistente depressie is een groot probleem voor patiënten en daarom is het belangrijk om nieuwe behandelingen te ontwikkelen. Men spreekt van een therapieresistente depressie wanneer eerdere behandelingen, bijvoorbeeld met medicijnen, niet of weinig hebben geholpen.

Afgelopen jaren zijn er een aantal onderzoeken verschenen, waaruit blijkt dat psychedelica een goed effect hebben op depressieve klachten. Psychedelica zijn middelen die je bewustzijn en waarneming tijdelijk veranderen, waardoor je dingen tijdelijk anders kunt zien, voelen of horen. Voordat we weten of psychedelica werkzaam zijn bij mensen met een depressie is het van groot belang om goed onderzoek te doen naar de werkzaamheid van psychedelica.

Hardnekkige, therapieresistente depressie is een groot probleem voor patiënten en daarom is het belangrijk om nieuwe behandelingen te ontwikkelen. Men spreekt van een therapieresistente depressie wanneer eerdere behandelingen, bijvoorbeeld met medicijnen, niet of weinig hebben geholpen.

Afgelopen jaren zijn er een aantal onderzoeken verschenen, waaruit blijkt dat psychedelica een goed effect hebben op depressieve klachten. Psychedelica zijn middelen die je bewustzijn en waarneming tijdelijk veranderen, waardoor je dingen tijdelijk anders kunt zien, voelen of horen. Voordat we weten of psychedelica werkzaam zijn bij mensen met een depressie is het van groot belang om goed onderzoek te doen naar de werkzaamheid van psychedelica.

Het psychedelicum psilocybine is de werkzame stof in sommige paddenstoelen en truffels. In deze nieuwe studie onderzoeken wij de effectiviteit, veiligheid en de optimale dosering bij mensen met een depressie, bij wie in de huidige depressieve periode minimaal twee antidepressiva niet of weinig hebben gewerkt. Worstelt u met een depressieve stoornis en bent u geïnteresseerd in deelname aan deze nieuwe studie? Lees dan gauw verder.

De studie vindt plaats op verschillende locaties in Europa, waaronder het LUMC, het UMC Groningen en het UMC Utrecht.

N.B. Psilocybine is de werkzame stof in truffels en sommige paddenstoelen. We raden patiënten ten zeerste af om in de thuissituatie psilocybine als therapeutisch middel te gebruiken.

Wie kan er deelnemen aan de studie?

Dit onderzoek wordt gedaan bij mensen vanaf 18 jaar, die een hardnekkige, therapieresistente depressieve stoornis hebben. Deelname aan het onderzoek is mogelijk wanneer:

  • U voor de huidige depressieve periode minstens twee verschillende medicijnen voor depressie (antidepressiva) geprobeerd heeft, waarbij er weinig of geen effect was.
  • Bij u geen sprake is geweest van een psychiatrische stoornis die gepaard gaat met psychose, zoals schizofrenie of bipolaire stoornis.
  • Er in het afgelopen jaar geen sprake is geweest van verslavingsproblematiek.
  • U geen ernstige medische aandoening heeft.
  • U niet zwanger bent en/of borstvoeding geeft

Er zijn nog een aantal situaties waarin u niet deel kunt nemen. Een onderzoeker van de studie kan u hier meer over vertellen.

Hoe ziet deelname eruit?

Deelnemers krijgen een intake bij een psychiater. Dan volgt een screening middels vragenlijsten, bloedafname, urinecontrole (op drugs en zwangerschap) en een hartfilmpje.

De dosis psilocybine die u krijgt is 25 mg, 10 mg of 1 mg. Deelnemers worden door loting over deze drie groepen verdeeld. Deelnemers krijgen eenmalig psilocybine toegediend onder begeleiding van speciaal getrainde professionals tijdens een studiebezoek in het ziekenhuis. Tijdens de sessie luistert de deelnemer naar muziek en wordt aangemoedigd om het effect van de psilocybine te ervaren. Deze eenmalige sessie duurt 6 tot 8 uur.

Voorafgaand aan de psilocybinesessie bouwt de deelnemer zijn of haar medicijnen tegen depressie (antidepressiva) volledig af. Dit gebeurt in overleg en onder begeleiding van een arts . Dit is nodig omdat antidepressiva mogelijk een wisselwerking met psilocybine kunnen hebben. Na afloop van de psilocybinesessie volgen een aantal afspraken met de begeleider om over de psilocybine-ervaring te praten. 

Tot minimaal 3 weken na de psilocybinesessie gebruikt de deelnemer geen antidepressiva (voor zover mogelijk).  Zo kunnen wij het volledige effect van psilocybine meten. Na deze periode kan de deelnemer, zo nodig, het antidepressivum weer opbouwen.

Alle metingen van de studie vinden binnen circa 18 weken plaats. Afhankelijk van de duur van afbouw van antidepressiva moet de deelnemer in totaal gemiddeld 10 keer naar het ziekenhuis komen. 

Sponsor

De studie wordt gefinancierd door Compass Pathways. 

Onderzoeksteam

  • Nic van der Wee (psychiater en hoofdonderzoeker)
  • Erik Giltay (psychiater, onderzoeker)
  • Martijn van Noorden (psychiater, onderzoeker)
  • Sascha Struys (psycholoog, therapeut)
  • Floor van der Does (onderzoekscoördinator)
  • Gabriel Jacobs (psychiater, klinisch farmacoloog)

Contact

Bij interesse in deelname of vragen over de studie kunt u mailen met het studieteam via PsiloTRD@lumc.nl of bellen met onderzoekscoördinator Floor van der Does: 06 - 1232 1480.

Bij interesse in deelname in Utrecht kunt u mailen met het studieteam via PTRD@umcutrecht.nl of bellen met het aanmeldteam van de afdeling Psychiatrie van het UMC Utrecht: 088-7555888

Bij interesse in deelname in Groningen dan kunt u mailen met Jeanine Kamphuis of Maartje Hofman via psilocybinestudie@umcg.nl of bellen met nummer 050-3610930. 

Over de afdeling

Contactgegevens

De afdeling Psychiatrie volwassenen bestaat uit drie onderdelen:

  • De polikliniek Psychiatrie volwassenen, op de eerste etage, B1-P, routenummer 15
  • De verpleegafdeling/kliniek Psychiatrie volwassenen, op de elfde etage (J-11) routenummer 715
  • De Psychiatrisch Consultatieve Dienst, werkzaam op alle afdelingen van het LUMC

Contact gegevens polikliniek psychiatrie volwassenen

Routenummer: 15 B1-P
Telefoon polikliniek: 071 526 37 85
E-mail: Psychiatrie@lumc.nl

De afdeling Psychiatrie volwassenen bestaat uit drie onderdelen:

  • De polikliniek Psychiatrie volwassenen, op de eerste etage, B1-P, routenummer 15
  • De verpleegafdeling/kliniek Psychiatrie volwassenen, op de elfde etage (J-11) routenummer 715
  • De Psychiatrisch Consultatieve Dienst, werkzaam op alle afdelingen van het LUMC

Contact gegevens polikliniek psychiatrie volwassenen

Routenummer: 15 B1-P
Telefoon polikliniek: 071 526 37 85
E-mail: Psychiatrie@lumc.nl

Contactgegevens verpleegafdeling/kliniek psychiatrie volwassenen

Routenummer 715, 11de etage
Telefoon verpleegafdeling/kliniek: 071 526 37 06
E-mail: puk@lumc.nl

Post

LUMC, Psychiatrie B1-P
Postbus 9600
2300 RC Leiden

Jelgerma lezingen

Prof. dr. G. Jelgersma was van 1899-1930 de eerste hoogleraar psychiatrie in Leiden. Hij heeft grote bijdragen geleverd aan de Nederlandse psychiatrie in het algemeen en de Leidse psychiatrie in het bijzonder. Daarom draagt deze serie wetenschappelijke bijeenkomsten zijn naam.

Elke 2e dinsdag van de maand, 16.15-17.30u 16.15-17.00/17.15u lezing, resterende tijd vragen en discussie.

SQ-48

Symptom Questionnaire-48 (SQ-48) is een door de afdeling Psychiatrie van het LUMC ontwikkeld en landelijk erkend meetinstrument. Het is kosteloos te gebruiken voor screening / monitoring / benchmarking (SBG) / wetenschappelijk onderzoek.

Kwaliteitsstatuut GGZ - LUMC