Toekenningen voor onderzoeken naar T-cellen en epigenetica, nut katheterwissel bij urineweginfectie en meer

ReproTox: nieuw screeningplatform om schadelijke effecten van medicijnen en chemicaliën op mannelijke vruchtbaarheid te beoordelen

Chemicaliën en medicijnen kunnen vruchtbaarheidsproblemen bij mannen veroorzaken en vormen daarmee een groot probleem voor de volksgezondheid. De schadelijke effecten worden nu veelal bestudeerd met behulp van proefdieren, maar deze onderzoeken zijn duur, traag en vaak onbetrouwbaar.

Prof. dr. Susana Chuva de Sousa Lopes ontvangt een ERC Proof of Concept grant om deze studies te vereenvoudigen en verbeteren door de ontwikkeling van een innovatief screeningsplatform gebaseerd op menselijke pluripotente stamcellen. In het lab zal ze deze stamcellen omzetten in voorlopers van mannelijke geslachtscellen, waarna ze met nieuw te ontwikkelen software de schadelijke effecten van nieuwe medicijnen en chemicaliën op deze voorlopercellen snel en eenvoudig kan bestuderen.

Het platform kan in de private sector gebruikt worden om vroeg tijdens medicijnontwikkeling schadelijke stoffen te identificeren en biedt financiële, ethische en maatschappelijke voordelen.

Nut katheterwissel bij urineweginfectie

Janneke van Uhm en dr. Merel Lambregts hebben een subsidie van € 822.000 ontvangen van ZonMw om te onderzoeken of het wisselen van een katheter noodzakelijk is bij de behandeling van een katheter geassocieerde urineweginfectie (CAUTI).

Er bestaat veel discussie binnen en tussen beroepsgroepen over het nut van deze handeling. De huidige richtlijnen adviseren om de katheter te wisselen om een herinfectie te voorkomen, maar er is nauwelijks bewijs voor deze aanpak. Dit leidt tot variatie in de praktijk: urologen wisselen de katheter bijvoorbeeld veel minder vaak dan internisten en microbiologen.

Als uit het onderzoek blijkt dat het wisselen van de katheter niet nodig is, kan dit resulteren in minder invasieve handelingen voor patiënten, kostenreductie en een afname van het plasticgebruik.

In de REPLACE-studie, uitgevoerd door de afdeling urologie en het Leiden University Center of Infectious Diseases, zullen patiënten met een CAUTI willekeurig worden toegewezen aan een groep die wel of geen katheterwissel ondergaat. Hiermee hopen de onderzoekers duidelijkheid te scheppen over de beste behandelwijze.

Tassilo Wachsmann ontvangt Rubicon-financiering van NWO/ZonMw

Vijftien onlangs gepromoveerde onderzoekers gaan onderzoek doen aan buitenlandse onderzoeksinstellingen met een Rubicon-financiering van NWO/ZonMw. Een daarvan is LUMC’er Tassilo Wachsmann die onderzoek doet naar ‘epische afweercellen maken met behulp van epigenetica’. Alle cellen in ons lichaam hebben dezelfde DNA, maar alsnog zijn er grote verschillen tussen bijvoorbeeld een spiercel of en hersencel. Dit wordt bepaald door epigenetica. In dit onderzoeksproject gaan onderzoekers ‘T-cellen’, een bepaalde soort afweercellen, met nieuwe technologieën op een epigenetische vlak veranderen zodat ze beter geschikt zijn om kanker te bestrijden.
Het programma Rubicon is bedoeld om jonge, veelbelovende wetenschappers de mogelijkheid te geven internationale onderzoekservaring op te doen.

ZonMw-subsidie voor Prediction of pre-eclampsia and adverse events (PREPARE II) studie

Het ziektebeeld pre-eclampsie is een van de voornaamste oorzaken van complicaties in de zwangerschap bij zowel moeder als kind. De huidige diagnostiek, bloeddrukmetingen en eiwitbepaling in de urine, kunnen helaas slecht voorspellen welke zwangere vrouwen pre-eclampsie of de complicaties hiervan zullen ontwikkelen. De opzet van deze multicenter RCT is het toevoegen van een combinatie van nieuwe voorspellende biomarkers (sFlt-1/PlGF ratio) en telemonitoring aan de huidige praktijk. De subsidie van € 751.153,- is voor de duur van 48 maanden en de projectleiders zijn dr. Marieke Sueters, drs. Merlijn Wind en prof. dr. Onno Teng

ENDO2024 World Cup Video Forum Award voor dr. Jurjen Boonstra

Dr. Jurjen Boonstra, Maag,-darm-, lever-arts en hoofd van de endoscopieafdeling van het LUMC, heeft de “ENDO2024 World Cup Video Forum Award” van de World Endoscopy Organization gewonnen. Alle winnaars werden bekend gemaakt tijdens het videosymposium van de World Congress of GI Endoscopy 2024 in Seoul, Korea.

Boonstra ontving de prijs voor zijn inzending getiteld “Endoscopic intermuscular dissection of early anal cancer”. In deze video wordt stapsgewijs uitgelegd hoe een vroege vorm van anuskanker wordt weggehaald met endoscopische intermusculaire dissectie (EID), een recent ontwikkelde resectietechniek waarmee tumoren in de endeldarm en anus minimaal invasief kunnen worden verwijderd. Dankzij EID zouden patiënten met vroeg-stadium anuskanker allerlei ingrijpende behandelingen zoals chemo- of radiotherapie, of een anusamputatie kunnen worden bespaard.

Boonstra, die de procedure heeft uitgevoerd, vertelt: “Het LUMC is een vooraanstaand verwijscentrum voor orgaansparende verwijdering van darm- en anustumoren. Vanuit onze rol als innovatiemotor zijn we ook continu bezig met het ontwikkelen van nieuwe technieken en toepassingen om meer patiënten een orgaansparende behandeling voor hun tumor te kunnen bieden. Het weghalen van vroeg-stadium anuskanker middels EID is een unicum binnen de interventie-endoscopie.” De winnende video, die bewerkt is door Richard Dang, postdoc bij de afdeling Maag-Darm-Leverziekten van het LUMC, is tevens geaccepteerd voor publicatie in het tijdschrift Endoscopy.