Afdeling Psychiatrie
Deze informatie is opgesteld door de afdeling(en) Psychiatrie.
De afdeling Psychiatrie bestaat uit drie onderdelen:
- De polikliniek Psychiatrie, gelokaliseerd op de eerste etage (B1-P, route 014).
- De psychiatrisch consultatieve dienst, werkzaam op alle afdelingen van het LUMC.
- De kliniek Psychiatrie, gelokaliseerd op de elfde etage (J11-P, route 715).
Naast patiëntenzorg is de afdeling Psychiatrie ook betrokken bij onderwijs en opleiding en onderzoek.
Patiëntenzorg
Psychische klachten en psychiatrische aandoeningen komen veel voor. Ongeveer een derde van de Nederlandse bevolking heeft ooit in zijn/haar leven last van psychische klachten. Meestal gaan deze klachten vanzelf over, maar soms is professionele hulp nodig.
De afdeling Psychiatrie richt zich op diagnostiek en behandeling bij volwassenen en ouderen van:
- Therapieresistente stemmingsstoornissen (unipolaire of bipolaire stemmingsstoornissen);
- Therapieresistente angst- en dwangstoornissen;
- Verslaving aan geneesmiddelen.
Daarnaast kunnen patiënten ook terecht met:
- Een combinatie van lichamelijke en psychische klachten/ziekten;
- Psychische klachten als uiting van een lichamelijke ziekte (bijv. bij hart- en vaatziekten, de ziekte van Parkinson, auto-immuunziekten zoals Systemische Lupus Erythematosus) of als bijwerking van medicatie (bijv. prednison);
- Psychiatrische klachten gedurende of na de zwangerschap en advies vóór de zwangerschap (bij een zwangerschapswens), preconceptioneel advies.
- Second opinions die niet poliklinisch kunnen plaatsvinden
En ten slotte:
- Bestaat de mogelijkheid voor gespecialiseerde behandelingen zoals Elektro Convulsie Therapie (ECT);
- Bestaat de mogelijkheid voor off-label behandeling met ketamine en van meer experimentele behandelingen in het kader van wetenschappelijk onderzoek;
- Wordt hulp geboden bij het instellen of afbouwen van psychiatrische medicatie bij somatische co-morbiditeit of heftige bijwerkingen;
- Kunnen er second opinions gedaan worden. De zorgverzekeraar vergoedt over het algemeen de second opinion. Neem over de voorwaarden contact op met uw zorgverzekeraar.
Wanneer de gebruikelijke behandelingen onvoldoende resultaat hebben gehad, kunnen patiënten voor bovenstaande klachten naar het LUMC worden verwezen. Behandeling in het LUMC (zowel klinisch als poliklinisch) is alleen mogelijk na verwijzing door de behandelend psychiater of, als die er niet is, de huisarts of een andere arts.
In het algemeen vinden er geen langdurige vervolgbehandelingen plaats op de afdeling Psychiatrie van het LUMC.
Het meten van psychische klachten in het LUMC
Het LUMC werkt samen met andere psychiatrische instellingen, aan continue verbetering van de behandeling en zorg voor mensen met psychische klachten. In dat kader wordt er voor de patiënten die zich aanmelden voor diagnostiek en/of behandeling in het LUMC, naast het gebruikelijke aanmeldingsgesprek ook een afspraak gemaakt voor aanvullend vragenlijstonderzoek. Wij noemen dit onderzoek Routine Outcome Monitoring (ROM).
Op de afdeling Psychiatrie in het LUMC zijn psychiatrische testverpleegkundigen werkzaam die de ROM afnemen. Tijdens dit ROM-onderzoek vindt een gestandaardiseerd diagnostisch interview plaats over de klachten. Vervolgens worden er vragenlijsten afgenomen om de ernst van de klachten te meten. Het verzamelen van deze gegevens wordt gedaan om een beter beeld van uw functioneren te krijgen. Deze informatie zal gebruikt worden om u een zo passend mogelijke behandeling te bieden.
Herhaald meten
Indien u in behandeling komt op de polikliniek of kliniek van het LUMC, zal het meten van de klachten en symptomen periodiek herhaald worden. Deze herhaalde metingen zijn bedoeld om veranderingen in de ernst of de aard van uw klachten op een objectieve manier vast te stellen. U kunt het vergelijken met herhaald bloedonderzoek dat uw huisarts zou kunnen doen.
De resultaten van iedere meting worden aan uw behandelaar gegeven. Deze zal de resultaten beoordelen en met u bespreken. Aan het eind van de behandeling zal er nogmaals gemeten worden, om vast te stellen of de behandeling geholpen heeft. Dit wordt de eind- of afsluitende meting genoemd. Het kan voorkomen dat deze afspraak plaats vindt na het afsluitend gesprek met de behandelend arts.
BeterMeter
Deel uw ervaring over onze zorg! Wij horen graag hoe u onze afdeling hebt ervaren. Door uw ervaring met ons te delen, kunnen wij onze zorg blijven verbeteren.
Hoe deel ik mijn ervaring?
Op de polikliniek staan zuilen waarin u uw ervaringen kunt delen. Indien u bent opgenomen dan kunt u deze vragenlijst ter plekke op de afdelings-iPad invullen of op een ander tijdstip (kaartje met emailadres wordt meegegeven). Anders kunt u uw ervaring ook delen via:www.lumc.nl/betermeter en kies de afdeling waar u bent geweest.
Onderwijs en opleiding
De afdeling Psychiatrie is betrokken bij de opleiding van verschillende beroepsgroepen zoals artsen en verpleegkundigen.
Opleiding van een nieuwe generatie beroepsbeoefenaars is belangrijk. U zult daarom in het LUMC studenten, co-assistenten, studentverpleegkundigen en stagiaires tegenkomen. Zij worden altijd begeleid door supervisoren, zoals een psychiater of een gediplomeerd verpleegkundige.
Wetenschappelijk onderzoek
In een universitair medisch centrum wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan. Het doel hiervan is om bij te dragen aan betere zorg, onderwijs en opleiding van behandelaren. Patiënten kunnen alleen op vrijwillige basis aan wetenschappelijk onderzoek meedoen. Wilt u niet dat uw gegevens voor onderzoek gebruikt worden, geeft u dat dan aan uw behandelaar. Weigering van toestemming om deel te nemen aan een onderzoek zal geen consequenties hebben voor uw behandeling in het LUMC.
Zo kunnen de verzamelde ROM-gegevens ook worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek. Het LUMC is daartoe een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met andere psychiatrische ziekenhuizen, welke aangeduid wordt met ‘PAREL’. PAREL staat voor Psychiatrisch Academisch Registratienetwerk Leiden en omstreken. De gegevens van grote groepen patiënten kunnen zo worden gebruikt om bijvoorbeeld verbanden te onderzoeken tussen lichamelijke kenmerken en psychische symptomen, of om het effect van verschillende behandelingen met elkaar te vergelijken.
Toekomstige patiënten kunnen veel baat hebben bij de resultaten van dergelijk wetenschappelijk onderzoek. Wij verzekeren u dat uw gegevens alleen in geanonimiseerde vorm gebruikt zullen worden en dat Uw privacy is gewaarborgd. Er is een reglement opgesteld hoe er met de gegevens omgegaan wordt.
Dit reglement kunt u desgewenst inzien en is te vinden op www.lumc.nl (zoek op “privacy reglement parel”). Indien u toch geen toestemming wilt geven voor geanonimiseerd gebruik van uw gegevens voor wetenschappelijk onderzoek, dan kunt u dit aangeven aan de psychiatrische testverpleegkundige. Uw gegevens worden dan niet ter beschikking gesteld aan PAREL.
Op de afdeling Psychiatrie worden ook andere onderzoeken gedaan. Indien van toepassing dan kan u gevraagd worden om aan onderzoek deel te nemen. U wordt natuurlijk altijd uitgebreid geïnformeerd wat eventuele deelname inhoudt en wat er van u verwacht wordt. Uw toestemming wordt expliciet gevraagd.
Hieronder volgt aanvullende informatie over de verschillende onderdelen van de Afdeling Psychiatrie LUMC.
Polikliniek, consultatieve dienst en kliniek
De polikliniek Psychiatrie
Om mensen met somberheid, angst of dwangklachten die onvoldoende baat hebben gehad bij de behandelingen die bij huisartsen en in de tweede lijn gebruikelijk zijn, te kunnen helpen is specifieke expertise nodig. Die is op onze polikliniek aanwezig.
Om te bevorderen dat de patiënt ook de expertise krijgt die hij of zij nodig heeft, is onze polikliniek verdeeld in spreekuren die zich ieder op een deel van de problematiek van mensen met somberheid, angst of dwangklachten richten en die gehouden worden door behandelaren met specifieke kennis en ervaring. De polikliniek heeft diverse spreekuren ten behoeve van de eerdergenoemde patiëntengroepen.
psychiater
Op de polikliniek zijn psychiaters werkzaam, arts in opleiding tot psychiater, co-assistenten en psychologen. Zij worden ondersteund door het secretariaat. De arts in opleiding tot psychiater wordt altijd gesuperviseerd door een psychiater.
De contacten op de polikliniek zijn altijd op afspraak. De eerste afspraak duurt minimaal 2 uur, de vervolgafspraken zijn korter en worden in overleg met u gemaakt.
De psychiatrisch testverpleegkundige neemt regelmatig vragenlijsten af, om de aard en de ernst van uw klachten in kaart te brengen en te evalueren.
Het poliklinieksecretariaat is tijdens kantooruren open en telefonisch bereikbaar van 8.00-17.00 uur. Buiten kantooruren is er altijd een dienstdoende arts bereikbaar voor spoedzaken.
Psychiatrisch Consultatieve Dienst
De Consultatieve Dienst verzorgt de psychiatrische consulten op alle afdelingen van het LUMC, inclusief de Spoedeisende Eerste Hulp (SEH). Deze dienst is 24 uur per dag beschikbaar. Bij de psychiatrisch consultatieve dienst zijn artsen in opleiding tot psychiater, een verpleegkundig specialist psychiatrie en een verpleegkundig consulent werkzaam.
Kliniek Psychiatrie
In de kliniek is een groot aantal mensen werkzaam, die allemaal hun eigen taak hebben. Met veel van deze medewerkers zult u tijdens een opname in meer- of mindere mate te maken krijgen. Het multidisciplinaire behandelteam bestaat uit psychiaters, artsen in opleiding tot psychiater (uw behandelend arts), co-assistenten, teamleiders, verpleegkundigen, verpleegkundigen in opleiding, psychiatrisch testverpleegkundigen, een vaktherapeut, oefentherapeuten en maatschappelijk werkers. De arts in opleiding tot psychiater, de verpleegkundigen in opleiding, co-assistenten en stagiaires worden altijd gesuperviseerd.
Tijdens uw opname spreekt u minstens één keer per week met uw behandelend arts. Ook wordt u regelmatig gesproken door de psychiater die uw behandelend arts superviseert. Uitsluitend voor dringende zaken is buiten kantooruren een dienstdoende arts bereikbaar. Het contact met de dienstdoende arts verloopt via de verpleegkundigen.
Bij opname krijgt u persoonlijk begeleiders (PB’ers) toegewezen. Dit zijn verpleegkundigen die het beloop van de opname en de behandeling zullen coördineren. Hiermee willen wij u en uw familie en direct betrokkenen zorg en begeleiding op maat bieden tijdens uw opname.
Vaktherapeut
De vaktherapeut is verantwoordelijk voor de creatieve therapie die plaatsvindt in het gebouw Rijnveste van GGZ Leiden.
U zult kennismaken en werken met diverse materialen en technieken (bijv. boetseren, schilderen, beeldhouwen). In overleg met u zal worden gekeken welke invulling de therapie zal krijgen aanvullend aan de behandeling die u krijgt.
Oefentherapeut
De oefentherapeut zal op advies van uw behandelend arts samen met u een plan opstellen om te zorgen dat uw lichamelijke conditie tijdens uw verblijf in de kliniek op peil blijft en zo mogelijk verbetert. U wordt geholpen om in conditie te blijven door bijvoorbeeld te fietsen op een hometrainer, afhankelijk van uw lichamelijke conditie en wat voor training u wenst.
Maatschappelijk werkende
De mogelijkheid bestaat dat, met uw toestemming, uw familie of direct betrokkene gebeld of uitgenodigd wordt voor een gesprek met de maatschappelijk werkende. Daarnaast kan er met de maatschappelijk werkende een gesprek zijn over uw sociale leefomstandigheden. Ook kan de maatschappelijk werkende u advies geven en bijstaan bij bepaalde praktische, financiële en (psycho)sociale zaken en over hoe u problemen kunt aanpassen en oplossen.
Patiënten Vertrouwens Persoon (PVP)
De PVP is onafhankelijk en op aanvraag beschikbaar in de kliniek. De PVP is een deskundige op het terrein van patiëntenrecht. Informatiemateriaal over de PVP kan gevraagd worden aan de verpleegkundigen. Bij de PVP kunt u terecht wanneer u het ergens niet mee eens bent en er met de directe medewerkers van de kliniek niet uit komt.
Overige medewerkers
In de kliniek zijn secretaresses werkzaam. Verder zult u regelmatig huishoudelijke medewerkers, medewerkers van de bewaking, de technische dienst, het intern transport en de apotheek tegenkomen.
Het LUMC heeft ook een aantal geestelijk verzorgers in dienst. Zij zijn beschikbaar voor alle patiënten en hun familie of direct betrokkenen en zijn in staat om voor alle gezindten te werken (zoals christelijk, islamitisch, hindoeïstisch, boeddhistisch, maar zijn er ook voor u als u niet gelovig of humanist bent). De geestelijk verzorger komt wekelijks langs en overlegt met u of er behoefte is aan ondersteuning vanuit de geestelijke verzorging.
Belangrijke overlegvormen
Op kantoordagen vindt er in de ochtend dagelijks overleg plaats tussen de behandelend artsen en de verpleegkundigen. Hierin wordt kort de actuele situatie van alle patiënten besproken. Wanneer u, buiten het wekelijkse voortgangsgesprek om, vragen heeft voor uw behandelend arts, kunt u de verpleging vragen deze namens u tijdens het dagelijks overleg te stellen.
Op dinsdag vindt het multidisciplinair overleg (MDO) plaats. Tijdens dit overleg zijn de meeste disciplines aanwezig en wordt het beleid per patiënt gezamenlijk vastgesteld.
Aandacht voor 70-plussers
De kliniek psychiatrie besteedt extra aandacht aan mensen van 70 jaar en ouder. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij het opnamegesprek met de verpleegkundige. Deze zal extra vragen stellen over uw gezondheid. Hiermee willen wij de risico’s die een ziekenhuisopname met zich meebrengt voor u zo klein mogelijk houden.
Het is voor ons van belang te weten of u bijvoorbeeld lichamelijke beperkingen heeft. Als u tijdens dagbehandeling of opname extra aandacht van ons nodig heeft, dan krijgt u die. In de folder ’Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis’ die op de patiëntenkamer hangt, vindt u handige tips die kunnen bijdragen aan een voorspoedige behandeling of opname.
Somatische Screeningslijsten
Naast het meten van psychische klachten worden er ook screeningsvragenlijsten gebruikt gericht op de somatische diagnostiek. Voorbeelden hiervan zijn screeningslijsen voor decubitus (= doorligplekken) en ondervoeding.
Huishoudelijk reglement kliniek Psychiatrie
Om het verblijf voor patiënten die opgenomen zijn zo aangenaam mogelijk te laten verlopen, is er een huishoudelijk reglement opgesteld. Hieronder volgen de belangrijkste punten:
Activiteitenprogramma
Er is een activiteitenprogramma. Onderdelen van dit programma zijn onder andere oefen- en vaktherapie en ontspanningsoefeningen. Uw behandelend arts adviseert in hoeverre u mee kunt doen aan het programma. Wij verwachten van u dat u in principe deelneemt aan het volledige activiteitenprogramma omdat het een belangrijk onderdeel van de behandeling is.
Bezoek
Bezoek op de afdeling psychiatrie is mogelijk tussen 9.00 uur en 21.00 uur, alleen niet tijdens onderzoeken, therapieonderdelen of gesprekken.
In overleg met de verpleging kunt u met uw bezoek naar buiten gaan. Voor vragen over bezoek kunt u bellen naar 071 526 37 06.
Camera-observatie
Iedere patiëntenkamer is voorzien van een camera waarmee de patiënten kunnen worden geobserveerd. Camera-observatie kan worden toegepast om de veiligheid voor patiënten en medewerkers te kunnen waarborgen. De camera’s staan standaard uit. Het activeren van de camera’s is gebonden aan strikte regels, waarmee de privacy van patiënten, bezoekers en medewerkers wordt gewaarborgd. De camerabeelden worden niet opgeslagen en zijn direct te zien op een monitor achter de verpleegpost en op de smartphones van verpleegkundigen. Als een camera aanstaat is dat te zien aan een bordje op de deur.
Als de veiligheid het toelaat kan de camera in overleg uitgezet worden tijdens het bezoek.
Dag- en nachtritme
Om een gezond dag- en nachtritme te houden of te krijgen, vragen wij u om dagelijks tussen 21.30 en 0.00 uur naar uw kamer te gaan om te gaan slapen. In het weekend kunt u wat later naar bed gaan en uitslapen. U wordt echter geadviseerd om toch zoveel mogelijk dezelfde tijden aan te houden.
De verpleegkundigen komen ’s nachts enkele malen kijken of u slaapt. Mocht u niet kunnen slapen, dan bent u welkom om even in de huiskamer bij de verpleegpost te komen zitten. Na ongeveer een kwartier wordt u gevraagd om weer naar bed te gaan. ’s Nachts worden er geen (langdurige) gesprekken met u gevoerd. Van maandag t/m vrijdag wordt u gevraagd tussen 7.30 en 9.00 uur op te staan. Overdag wordt van u verwacht dat u van 9.00 tot 21.30 uur aangekleed bent.
Na de maaltijden is er gelegenheid om te rusten. U wordt geadviseerd om overdag niet langdurig te slapen, omdat dit het dag- en nachtritme kan verstoren.
Eigen kamer bijhouden
Elke patiënt is in principe verantwoordelijk voor het bijhouden van zijn eigen kamer. Hiermee wordt onder andere bedoeld dat het bed dagelijks wordt opgemaakt en minimaal eens in de week door u wordt verschoond. Ook vragen wij u uw nachtkastje regelmatig schoon te maken. Het sanitair op uw kamer wordt dagelijks schoongemaakt door de huishoudelijk medewerkster.
Gemeenschappelijke spullen
U kunt gebruik maken van spelletjes, de stereo-installatie, de computer en de televisie in de huiskamer na overleg met de andere patiënten. Voor het gebruik van de apparaten geldt: het mag geen geluidsoverlast voor medepatiënten veroorzaken. Het is niet de bedoeling dat u gaat liggen op de banken in de huiskamer en u wordt verzocht niet met uw voeten op de tafel of bank te gaan zitten.
Indeling patiëntenkamers
In de kliniek bevinden zich één- en tweepersoonskamers. De verpleegkundigen beslissen op welke kamer u terechtkomt.
U kunt te allen tijde gevraagd worden om te verhuizen van kamer. Wij kunnen u dus niet garanderen dat u een éénpersoons kamer kunt behouden als u die heeft. Vrouwelijke en mannelijke patiënten slapen, indien mogelijk, niet in eenzelfde kamer.
Kleding
Vanwege het activiteitenprogramma is het belangrijk dat u voldoende goed zittende sportkleding en sportschoeisel bij u heeft. Tijdens de ontspanningsoefeningen is het raadzaam om kleding aan te hebben die lekker los zit. Indien u uit bed gaat, verzoeken wij u schoenen of stevige pantoffels te gebruiken vanwege hygiëne en ter voorkoming van vallen.
Maaltijden, tussendoortjes en koffie/thee
Het ontbijt, de lunch en warme maaltijd worden, indien mogelijk, door alle patiënten gezamenlijk in de gemeenschappelijke huiskamer genuttigd. Verpleegkundigen eten niet mee. Tijdens de maaltijden wordt verwacht dat u verzorgd en geheel gekleed aan tafel verschijnt. De kliniek beschikt over een eetkamer waar diverse soorten etenswaar en dranken te vinden zijn.
In de ochtend en middag wordt er een broodmaaltijd genuttigd, in de avond komt er een aparte warmhoudkar met de warme maaltijd. In het kader van de behandeling en goede nachtrust wordt er voor de patiënten alleen cafeïnevrije koffie geschonken.
Eigen etenswaren kunt u bewaren op de eigen kamer. Producten die gekoeld bewaard dienen te blijven, kunnen, voorzien van naam en openingsdatum, in de koelkast in de eetkamer bewaard worden. Iedere avond kunt u bij de balie van de verpleegkundigen via de iPad de keuze voor de warme maaltijd van de dag erop aangeven. U kunt eventueel tot de volgende morgen voor 11.00 uur uw bestelling aanpassen.
Medicatie
Uw medicatie is gedurende de opname in het beheer van de verpleegkundigen. Alle medicatie die u gewend bent te gebruiken, dient u bij opname in te leveren. Als u met verlof gaat, wordt medicatie aan u meegegeven. Als u met ontslag gaat, krijgt u de ingeleverde medicatie weer terug. Dit heeft te maken met medicatieveiligheid voor u en uw medepatiënten.
U kunt aan de verpleegkundigen een actueel medicatieoverzicht vragen. De medicatie wordt volgens het voorschrift van de behandelend arts op van tevoren afgesproken tijdstippen verstrekt. Veelal zal dit tijdens de maaltijden gebeuren. (Slaap)medicatie voor de nacht wordt niet eerder dan 21.30 uur en niet later dan 2.00 uur verstrekt.
Het is raadzaam om in de periode van de behandeling in de kliniek, maar ook bijvoorbeeld tijdens medicatiewijzigingen geen nieuwe bril- of gehoorapparaat te laten aanmeten, omdat medicatiewisselingen tijdelijk zichtproblemen kunnen veroorzaken. Geluiden kunnen bij het instellen op medicatie harder overkomen. Bij twijfel kunt u overleggen met uw behandelend arts.
Roken
In en om het LUMC geldt een algemeen rookverbod. Het rookverbod geldt ook voor elektronische sigaretten. Buiten het ziekenhuis kunt u ook niet op het terrein van het LUMC roken, maar zult u een eindje moeten lopen naar bijvoorbeeld het stationsgebied.
Verboden middelen
Het gebruik van alcohol, energiedrankjes en/of drugs is gedurende uw opname niet toegestaan (ook niet tijdens een weekendverlof naar huis).
Verlof
Indien u met verlof gaat, vragen wij u om uiterlijk 20.00 uur terug te zijn in de kliniek, tenzij anders met u is afgesproken. Indien u de nacht thuis of elders doorbrengt, dan mag u op ieder moment bellen naar de verpleging van de kliniek of direct terugkomen naar de kliniek mocht het niet goed met u gaan, dit geldt ook voor de nacht.
Vrijheden
Afhankelijk van uw psychische en lichamelijke toestand, worden u ‘vrijheden’ toegekend. De behandelend arts schat in hoeverre u het aankunt om wel of niet alleen de kliniek te verlaten en voor hoe lang dit kan. Uw vrijheden worden regelmatig met u geëvalueerd.
De kliniek is van 23.00 tot 7.00 uur voor mensen van buitenaf met deuren gesloten. In die uren is het ook niet toegestaan de kliniek te verlaten om bijvoorbeeld te gaan roken.
Weekagenda
Tijdens uw verblijf op de kliniek zult u per week een overzicht ontvangen waarin onder andere de geplande onderzoeken en het wekelijks gesprek met de arts staat.
Adresgegevens
Bezoekadres LUMC
Albinusdreef 2, 2333 ZA Leiden
Kliniek Psychiatrie LUMC
J11-P, route 715
Postbus 9600, 2300 RC Leiden
Telefoon 071-526 37 06
Polikliniek Psychiatrie LUMC
B1-P, route 014
Postbus 9600, 2300 RC Leiden
Telefoon 071-526 37 85