Informatie voor patiënten

Wat gebeurt er met mijn lichaamsmateriaal?  

Om een diagnose te stellen en/of een optimale behandeling te kunnen geven worden cellen- en/of weefsel afgenomen en op de afdeling Pathologie LUMC onderzocht. In de meeste gevallen is dit afgenomen lichaamsmateriaal niet allemaal nodig voor dit pathologie onderzoek. Nadat de diagnose is gesteld wordt overgebleven weefsel (ook wel restmateriaal genoemd) opgeslagen. Als er later nieuwe technieken of nieuwe therapieën beschikbaar komen, kan dit restmateriaal gebruikt worden voor aanvullend  onderzoek. Zo’n archief met restmateriaal noemen we een biobank. Deze verzameling van restmateriaal kan onder strikte voorwaarden ook worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek. Hierbij kunt u denken aan onderzoek dat zich richt op het ontstaan en beloop van ziekte. Dit wetenschappelijk onderzoek kan bijdragen aan het verbeteren van de behandeling van de bij toekomstige patiënten.  

Er kan geen vergoeding worden gevraagd voor het gebruik van het eigen lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek. Het materiaal mag niet worden gebruikt met het doel om er geld mee te verdienen.  

Kan ik bezwaar maken tegen het gebruik van mijn restmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek?  

Ja, als u niet wilt dat uw restmateriaal wordt gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek dan kunt u dat doorgeven aan uw behandelend arts. Uw arts zal dit opnemen in het ziekenhuisinformatiesysteem (het LUMC gebruikt HIX). Het ziekenhuisinformatiesysteem is gekoppeld aan het archiefsysteem van de afdeling pathologie. Hiermee kunnen wij garanderen dat restmateriaal met “bezwaar” niet wordt gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek. Het wel of geen bezwaar maken tegen het gebruik van het materiaal voor wetenschappelijk onderzoek heeft geen invloed op de kwaliteit van het diagnostische onderzoek.  

Kan ik terugkomen op mijn eerdere beslissing met betrekking tot bezwaar?  

Ja dat kan altijd. Als u aanvankelijk geen bezwaar heeft gemaakt tegen het gebruik van het restmateriaal kan dit bezwaar op elk moment alsnog worden gemaakt. Ook kan een eerder aangegeven bezwaar achteraf worden ingetrokken. Dit gebeurt in overleg met de behandelend arts. De wijziging zal worden vastgelegd in het ziekenhuisinformatiesysteem (HIX) en het daarmee gekoppelde archiefsysteem van de afdeling pathologie.  

Indien ik geen bezwaar maak, onder welke voorwaarde kan er dan wetenschappelijk onderzoek verricht worden op mijn restmateriaal?  

Indien er geen bezwaar is gemaakt kan het restmateriaal gecodeerd gebruikt worden voor wetenschappelijk onderzoek. Dat wil zeggen dat het materiaal zonder decoderende sleutel niet herleidbaar is tot een patiënt (gepseudonimiseerd). Met andere woorden een onderzoeker die restmateriaal gebruikt krijgt nooit inzage in de persoonlijke gegevens. Voorwaarden voor het gecodeerd gebruik van restmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek zijn; 1) het materiaal mag niet worden opgebruikt, zodat er altijd restmateriaal beschikbaar blijft voor uitgestelde diagnostiek en 2) het onderzoek moet worden goedgekeurd door een lokale wetenschapscommissie.  

Het wetenschappelijk onderzoek met restmateriaal betreft bijna altijd onderzoek dat niet onder de Wet Medisch Onderzoek (WMO) met mensen valt; mocht dit wel het geval zijn, is er altijd toestemming nodig van de Medisch Ethische Toetsingscommissie (METC) van het LUMC.