Dwangstand spieren (contracturen)

Wat is Dwangstand spieren (contracturen)?

Wanneer een gewricht langdurig in een bepaalde stand blijft staan, kan er een verkorting van de spieren en pezen ontstaan. Hierdoor kan een gewricht in een dwangstand komen, dit heet een contractuur. Bij een dwangstand heeft het aangedane gewricht zijn soepelheid verloren en is stijf geworden.

Oorzaak

Dit kan bijvoorbeeld optreden wanneer bij een enkelbreuk het onderbeensgips dusdanig wordt aangelegd dat de tenen naar de grond wijzen in plaats van recht naar voren. Als uw enkel weken lang in deze positie worden gehouden in dit gips, ontstaat er een verkorting van de achillespees en dus een dwangstand (contractuur) van de enkel waarbij de tenen naar beneden wijzen; u heeft dan een spitsvoet. Er zijn echter ook bepaalde spieraandoeningen (bijvoorbeeld de spierziekte van Duchenne) die ertoe kunnen leiden dat er contracturen van gewrichten ontstaan, doordat hun spieren niet goed functioneren.

Welke behandelingen zijn er mogelijk?

Contracturen kunnen voorkomen worden door te proberen om gewrichten niet langdurig in een dwangstand te laten staan. Bij mensen zonder spierziekten gebeurt dit automatisch door de dagelijkse bewegingen die het lichaam maakt. Bij mensen met een spierziekte of die door een andere oorzaak spiergroepen hebben die niet goed functioneren, voorkomt men een contractuur door middel van rekoefeningen en soms met behulp van een orthese. Deze orthese houdt het gewricht in een dusdanige stand dat de spieren rondom het gewricht optimaal in balans zijn. Ter verduidelijking; een orthese is een lichaamsdeelondersteunend hulpmiddel. Dit is niet hetzelfde als een prothese, dat is een lichaamsdeelvervangend hulpmiddel.  

Wanneer er eenmaal sprake is van een contractuur is het soms nodig om naast de rekoefeningen ook geleidelijk de stand en soepelheid van het gewricht te verbeteren met behulp van gips. In zeer uitzonderlijke gevallen vindt er een operatie plaats.  

De behandeling is afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de contractuur, de ernst van de contractuur, de locatie van de contractuur en eventuele andere gezondheidsproblemen die reeds bij de patiënt spelen. Uw behandelend arts zal u advies geven wat in uw situatie de meest geschikte behandeling is.