Vlekken en flitsen

Wat is Vlekken en flitsen?

Vlekken (mouches volantes) 

Vlekjes die in het gezichtsveld bewegen, worden door veel mensen waargenomen. Het glasvocht (ook wel glasachtig lichaam genoemd) is een gelei die het grootste gedeelte van het oog opvult. Het bevindt zich achter de ooglens. Helder glasvocht laat lichtstralen ongehinderd door naar het netvlies. Wanneer troebelingen ontstaan in het glasvocht geven die een schaduw op het netvlies. Dit kan in allerlei vormen worden waargenomen bijvoorbeeld puntjes, cirkels of spinnenwebben. Niet altijd vallen deze troebelingen op. Tegen een lichte achtergrond zijn de vlekjes vaak duidelijker. 

Flitsen 

Als bij het loslaten van het glasvocht aan het netvlies wordt getrokken, gaat dit gepaard met lichtflitsen, net of een TL-lamp aan- en uitgaat. 

Meestal gaat dit vanzelf weer over. Als de lichtflitsen aanhouden en gepaard gaan met veel zwarte vlekjes dan is onderzoek noodzakelijk. 

Niet altijd duiden lichtflitsen op een probleem van het netvlies. Lichtsensaties die zich als gekartelde lijnen uitbreiden, meestal in beide ogen tegelijk en 10 à 20 minuten duren, worden waarschijnlijk door migraine veroorzaakt. Zeker wanneer dit gevolgd wordt door hoofdpijn.

Oorzaak

Glasvochttroebelingen kunnen meerdere oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaak is veroudering. Bijziende (bril met min-sterkte) mensen hebben meer aanleg om troebelingen in het glasvocht te krijgen. Ook bij een ontsteking in het oog (uveïtis) kunnen bewegende vlekjes worden gezien en bij suikerziekte kan bloed in het glasvocht komen wat als vlekjes wordt waargenomen. Dit kan plotseling gebeuren. Hoewel deze glasvochttroebelingen hinderlijk kunnen zijn, is het doorgaans een onschuldige aandoening. Bij een plotse toename van troebelingen, of wanneer deze troebelingen gepaard gaan met lichtflitsen, kan dit het begin van een netvliesprobleem zijn. In zo’n geval moet binnen 24-48 uur door een oogarts worden gekeken of er geen sprake is van een scheurtje in het netvlies of een netvliesloslating. 

Verloop

In de loop van de tijd worden de troebelingen vaak kleiner, zakken uit naar de bodem van het oog en geven daardoor steeds minder hinder. Wanneer het glasvocht krimpt en loslaat van het netvlies, kan er soms een gaatje in het netvlies ontstaan. Hierbij kan een bloeding ontstaan. Dit uit zich als kleine vlekjes in het gezichtsveld. Zo’n gaatje in het netvlies kan soms het begin zijn van een netvliesloslating en moet daarom vroegtijdig worden opgespoord.

Wanneer geleidelijk ontstane troebelingen hinderlijk zijn, is een oogheelkundig onderzoek door de oogarts zinvol. Deze kan zien of het gaat om onschuldige klachten of niet. 

Bij plotseling ontstane troebelingen en lichtflitsen neemt u contact op met de huisarts, die u dan zo nodig naar een oogarts kan verwijzen.

Welke behandelingen zijn er mogelijk?

Het is belangrijk vast te stellen wat de oorzaak is. Bij een ontsteking zal behandeling noodzakelijk zijn. Bij suikerziekte is eventueel laserbehandeling nodig. Wanneer een gaatje in het netvlies is ontstaan, zal een laserbehandeling nodig zijn om een netvliesloslating te voorkomen. 

Vaak verminderen de klachten van glasvochttroebelingen spontaan of heeft u er weinig last van. In zeldzame gevallen hebben mensen zo veel last van de troebelingen dat een operatie (verwijderen van glasvocht: vitrectomie) kan worden overwogen in overleg met een oogarts.

Contact

Bij vragen of problemen kunt u contact opnemen met: 

LUMC, polikliniek Oogheelkunde 

Routenummer 598, locatie J3 

Tel. 071 – 526 8030 

Voor afspraken 

Het medisch secretariaat tussen 9:00 en 12:00 uur, toets 1 

Voor medische vragen 

De verpleging tussen 08:30 en 17:00 uur, toets 2 

Voor overige vragen 

Het medisch secretariaat tussen 9.00 – 16.00 uur, toets 4 

Buiten kantooruren 

071 – 526 9111 (vragen naar dienstdoende arts-assistent afdeling Oogheelkunde) 

Deze folder is tot stand gekomen onder redactie van de Commissie Patiëntenvoorlichting van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG) in 2009 (www.oogheelkunde.org) en aangepast voor het LUMC in 2017.