Hoofdhuidkoeling bij chemotherapie

Waarom doen we dit onderzoek/deze behandeling?

Binnenkort wordt bij u chemotherapie toegediend. Chemotherapie leidt vaak tot haaruitval, dit is bijna altijd tijdelijk. Toch kan het voor zowel mannen als vrouwen als erg belastend worden ervaren. Door hoofdhuidkoeling voor, tijdens en na de chemotherapie toe te passen kan haaruitval voorkomen of verminderd worden.

Waarom u bij ons in goede handen bent

Hoe werkt hoofdhuidkoeling? 

Haaruitval bij chemotherapie wordt veroorzaakt doordat de haarvormende cellen door de medicijnen (cytostatica) worden beschadigd. De haarproductie neemt hierdoor af waardoor een versmalling van het haar ontstaat en op die plek het haar kan afbreken. Hoofdhuidkoeling zorgt ervoor dat de doorbloeding van de haarwortels minder wordt, waardoor de haarvormende cellen minder cytostatica opnemen en deze daardoor minder beschadigd worden. Bovendien wordt door de lagere temperatuur de schadelijke werking van de cytostatica in de haarvormende cellen verminderd.

Hoe wordt de hoofdhuidkoeling toegepast? 

Hoofdhuidkoeling wordt toegepast door voor, tijdens en na de chemotherapie de hoofdhuid te koelen met een koelkap die op het hoofd wordt geplaatst (zie foto). Door de hoofdhuidkoeling zal de temperatuur van de hoofdhuid afnemen tot ongeveer 15-25⁰C.

Bij de eerste chemotherapie wordt er door twee verpleegkundigen gekeken welke maat kap er bij u het beste past. Als de juiste maat is gevonden, wordt deze definitief geplaatst. Hiervoor wordt eerst het haar vochtig gemaakt, hierdoor zal de kou beter geleiden. De kap moet boven op het hoofd goed aansluiten. Het koelen start minimaal 30 minuten voor start van de chemotherapie en duurt tot 90 minuten na de laatste chemotherapie die kaalheid als bijwerking heeft. Uitzondering zijn de middelen docetaxel en paclitaxel, hierbij hoeft maar 20 minuten nagekoeld te worden. 

De hoofdhuidkoeling mag tijdens het koelen maximaal 10 minuten achter elkaar onderbroken worden voor bijvoorbeeld toiletgang. Na de hoofdhuidkoeling is er de mogelijkheid het haar te föhnen.

Waar moet u op letten direct na het onderzoek / de behandeling?

Haarverzorging bij chemotherapie en hoofdhuidkoeling 

Meestal groeit het haar door tijdens de periode van hoofdhuidkoeling, maar minder hard dan normaal gesproken. Door de chemotherapie kan het haar breekbaarder worden. Behandel het haar daarom voorzichtig; niet ruw droogwrijven, niet heet föhnen en zacht borstelen.
Tijdens de behandeling met chemotherapie en hoofdhuidkoeling is het niet wenselijk om het haar te kleuren en/of te permanenten. 

Gel en/of haarlak gebruik op de dag van de hoofdhuidkoeling is af te raden aangezien het door de condens van de koelkap plakkerig wordt.

Algemeen 

Mocht u tijdens de behandeling met hoofdhuidkoeling dit als te zwaar ervaren of er is toch meer haarverlies dan wenselijk, dan kan er altijd gestopt worden met de hoofdhuidkoeling. U kan dit aan uw arts of verpleegkundige aangeven.

Wat zijn de risico's, bijwerkingen of complicaties?

In het algemeen wordt hoofdhuidkoeling goed verdragen. Het is wel sterk persoonsafhankelijk. Vooral de eerste 10 tot 15 minuten worden vaak als koud en onaangenaam ervaren, maar daarna treedt gewenning op en wordt hoofdhuidkoeling door de meeste patiënten goed verdragen. Sommige patiënten hebben last van hoofdpijn. Met paracetamol kan dit meestal verholpen worden. Dit kan al voor start van de hoofdhuidkoeling ingenomen worden. Andere bijwerkingen treden nauwelijks op.

Handige links

Meer informatie 

Voor een film over hoofdhuidkoeling, ervaringsverhalen van patiënten en veel gestelde vragen kunt u terecht op www.geefhaareenkans.info