Thuishemodialyse
Deze informatie is opgesteld door de afdeling Nierziekten.
Wat is Thuishemodialyse?
Wellicht rijzen nu bij u de vragen: thuis hemodialyseren, is dat voor mij weggelegd? Wat heb ik er allemaal voor nodig? Kan ik dat leren? Wie gaat mij thuis helpen? Hoe veilig is het?
We hopen dat deze brochure u wat meer duidelijkheid geeft. Mocht u na het lezen hiervan nog vragen hebben, neem dan gerust contact op met één van onze medewerkers. Hij/zij kan dan een persoonlijk gesprek voor u regelen met de thuishemodialyse verpleegkundige.
Verwijzing naar het Niercentrum kan via de internist/verpleegkundig specialist van uw ziekenhuis. Bent u al bekend in ons centrum, geef het dan aan bij uw polibezoek.
Ook als u reeds dialyseert in het centrum kan u er alsnog voor kiezen om thuis te gaan dialyseren.
Keuze voor thuishemodialyse
Naast het minimaliseren van de reis- en wachttijden naar/in het ziekenhuis is het ook een groot voordeel dat u thuis kunt dialyseren op de dagen en tijden die het beste passen in uw eigen levensritme.
Thuisdialysepatiënten zijn over het algemeen erg tevreden over hun behandeling, het zorgt er vaak voor dat zij zichzelf als minder ziek ervaren. Daarnaast geeft het een grotere mate van zelfstandigheid en meer ruimte voor eigen inbreng/inspraak, wat van grote waarde blijkt te zijn bij het goed om kunnen gaan met deze ingrijpende behandeling.
Wanneer u thuis dialyseert blijft u uiteraard onder controle en komt u iedere 6 weken naar het centrum voor bloedonderzoek en een afspraak op de poli. Daarnaast kunt u natuurlijk altijd contact zoeken met de thuishemodialyse verpleegkundige voor vragen of overleg.
In ons Niercentrum kan de thuishemodialyse op verschillende manieren gerealiseerd worden:
Thuishemodialyse met partner
Bij deze vorm van dialyse helpt uw partner u met de dialyse thuis. Dit kan ook een huisgenoot of ander vertrouwd persoon zijn. In het Niercentrum krijgt u, samen met uw partner, een training om de hemodialyses zelfstandig en veilig thuis uit te kunnen voeren. Eventueel kan het laatste gedeelte van de training ook thuis plaatsvinden. Hoe dan ook, u gaat pas samen met uw partner thuis starten als u zich helemaal zeker voelt.
Uw partner is de hele behandeling bij u aanwezig en jullie zijn samen verantwoordelijk voor uw behandeling.
Thuishemodialyse met meerzorg
Als u geen actieve rol wilt of kunt hebben in uw behandeling dan kunt u thuis ondersteund worden door een dialyseverpleegkundige van de externe specialistische thuiszorg organisatie waarmee wij samenwerken.
Op deze manier heeft u een samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid met de verpleegkundige. Indien nodig en/of gewenst krijgt u een aangepaste training en wordt er samen met u gekeken welke handelingen u eventueel zelf wilt of kunt doen en wat door de verpleegkundige gedaan wordt. De verpleegkundige blijft tijdens de gehele behandeling bij u aanwezig.
Solo dialyse
Soms is het mogelijk om de dialyse helemaal zelfstandig, dus zonder begeleiding van een partner of verpleegkundige, thuis uit te voeren.
De verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van de dialyse ligt dan helemaal bij u zelf.
Deze vorm van thuisdialyse geeft de meeste vrijheid in de behandeling. Ook hiervoor krijgt u een op maat gemaakte training.
Hoe kunt u zich voorbereiden?
Kan iedereen thuis dialyseren?
U kunt voor thuishemodialyse in aanmerking komen als uw dialyses doorgaans, vanuit medisch en/of verpleegkundig oogpunt, stabiel verlopen.
Thuisdialyse is niet mogelijk als er ernstige bijkomende ziektes aanwezig zijn, zoals epilepsie, ernstige longproblematiek, ernstig hartfalen of andere medische problematiek waarvoor complexe medische zorg noodzakelijk is.
Indien u kiest voor thuishemodialyse met een partner of solo, dan is dit voor ieder geschikt die voor een goede uitvoering van de dialysebehandeling thuis zorg kan dragen en de verantwoordelijkheid voor de uitvoering hiervan op zich kan en wil nemen.
Verder is het van belang dat er een goede toegang voor dialyse beschikbaar is, zowel met een shunt als met een dialysekatheter thuis kan gedialyseerd worden.
De nefroloog van het centrum bepaalt uiteindelijk welke patiënten voor thuishemodialyse in aanmerking komen.
Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?
Huisaanpassing
Om thuis te kunnen dialyseren moeten er bepaalde aanpassingen gedaan worden. Zo moet onder andere de water toe- en afvoer doorgetrokken worden naar de plaats waar de dialysemachine komt te staan, en moet er krachtstroom aangelegd worden.
Zodra u toestemming heeft om thuis te gaan dialyseren komt de thuishemodialyse verpleegkundige met een technicus bij u langs. Samen met u, bepalen zij waar de machine komt te staan en welke aanpassingen er nodig zijn.
Op basis van de benodigde aanpassingen wordt er een offerte opgesteld die gedeclareerd wordt bij uw zorgverzekering. Wanneer de zorgverzekering toestemming geeft voor deze te maken kosten, kan de aanpassing aan uw woning uitgevoerd worden. Ook bij een huurwoning is dit mogelijk mits de verhuurder akkoord gaat.
Onkostenvergoedingen
Thuishemodialyse brengt wat extra kosten met zich mee, met name voor elektriciteit, water, verwarming en afval. Van uw zorgverzekering krijgt u hiervoor een vast wekelijks bedrag uitgekeerd.
Ook de aanschaf van extra materialen, zoals een weegschaal, vloerbescherming of bloeddrukmeter, worden vergoed.
Training
Als u thuis wilt gaan dialyseren dan moet u hiervoor getraind worden. Indien uw partner u gaat ondersteunen, zullen jullie de training samen moeten gaan volgen. Een speciale vooropleiding is hier niet voor nodig.
De training vindt plaats op de dialyseafdeling in het Niercentrum, in principe op maandag, woensdag en vrijdag. Het duurt 2 à 3 maanden en wordt uiteraard aangepast aan uw persoonlijke behoefte.
Het trainen gebeurt tijdens de uren die u dialyseert op de dialyseafdeling.
Door de trainingen krijgt u steeds meer inzicht in het dialyseproces en leert u zelf de machine op te bouwen en alarmen op te lossen. Door kennis en praktische oefening zult u de dialysebehandeling, en wat er bij komt kijken, steeds zelfstandiger gaan uitvoeren.
Voldoende kennis om te handelen
Tijdens de training zetten wij ons in om u zo goed mogelijk voor te bereiden op de thuissituatie, door u ruim voldoende kennis en praktische ervaring mee te geven.
Het trainingsprogramma passen we aan naar uw mogelijkheden en omstandigheden. Het is bijvoorbeeld denkbaar dat iemand met gewrichtsklachten het opbouwen niet kan uitvoeren. Deze handeling kan dan worden overgenomen door de partner of verpleegkundige.
Het zelf aanprikken van de shunt heeft de voorkeur maar is geen voorwaarde om thuis te kunnen dialyseren.
Voor ons is het van groot belang dat u weet wat er gebeurt tijdens de dialysebehandeling en dat u over voldoende kennis beschikt om te kunnen handelen. U bent als thuispatiënt immers geheel of deels verantwoordelijk voor uw eigen behandeling.
Iedere patiënt krijgt aan het begin van de training een Trainingsboek dat later als naslagwerk gebruikt kan worden. Daarnaast krijgt u een Zorgmap waarin uitgebreide instructies en ruimte om uw controles en bijzonderheden tijdens de behandeling te noteren.
Huiskamerweken
De laatste weken van de training bestaan uit de zogenaamde huiskamerweken. Tijdens deze weken dialyseert u, solo of samen met uw partner, in een aparte kamer op de dialyseafdeling waarbij geen verpleegkundige aanwezig is. In deze fase van de training handelt u zoals dit in de thuissituatie zou gaan. U bent op uzelf aangewezen maar bij problemen die u niet zelf op kan lossen kan u de verpleegkundige altijd bellen.
Als dit allemaal goed gaat, bent u klaar om thuis te gaan starten.
Start thuis
Bij de eerste dialyse thuis is de thuishemodialyse verpleegkundige aanwezig. Thuis is het allemaal toch een beetje anders als in het ziekenhuis, en eventueel kan de verpleegkundige u nog wat op weg helpen met de logistiek thuis, bijvoorbeeld de indeling van alle benodigde materialen.
Indien gewenst, kan de verpleegkundige ook meerdere dialyses thuis aanwezig zijn. Wanneer u de dialyse eenmaal zelfstandig thuis uitvoert kan u natuurlijk altijd de verpleegkundige bellen voor vragen of overleg.
Verder blijft u, zoals eerder gezegd, natuurlijk onder controle van het ziekenhuis. U komt iedere 6 weken op de poli bij de arts, verpleegkundige en met regelmaat bij de diëtiste. Ook het maatschappelijk werk blijft voor u beschikbaar.
Soms is het nodig eens in de 3 maanden naar het ziekenhuis te komen voor een centrumdialyse.
Mocht het voorkomen dat een dialyse thuis niet door kan gaan omdat er bijvoorbeeld machineproblemen zijn of uw partner is niet in staat om te helpen, dan is er altijd de mogelijkheid om in ons centrum te dialyseren.
Bevoorrading
Naast de dialysemachine kunt u ook een dialysestoel en aansluittafeltje in bruikleen krijgen van de firma Baxter. Tevens regelen zij de bevoorrading van alle materialen die nodig zijn voor de dialysemachine. De overige materialen krijgt u van het ziekenhuis en zenden we met een koerier naar u toe.
Technisch dienst
Indien u technische problemen hebt met de dialysemachine meldt u dat aan de thuishemodialyse verpleegkundige. Deze zorgt ervoor dat er zo snel mogelijk een technicus van de firma Baxter bij u langs komt. Ook het periodieke onderhoud wordt door Baxter verzorgd.
Contactgegevens van de betrokken poliklinieken
Hemodialyse LUMC (HD)
Adres
Dialyse afdeling - locatie J8-P
Routenummer 685
Albinusdreef 2
2333 ZA, Leiden
Openingstijden en bereikbaarheid
De algemene Dialyse afdeling is open van maandag tot en met zaterdag, van
07.30 uur tot 22.00 uur.
De afdeling is telefonisch bereikbaar onder nummer 071 - 526 1960 of per mail op adres hdplanning@lumc.nl.
De deuren naar de afdeling zijn open van
07.00 uur tot 18.00 uur.
Buiten deze tijden wordt de deur open gedaan via een beloproep.
Thuisdialyse
Peritoneaal dialyse (PD) en Thuis Hemodialyse (THD)
DeThuis Dialyse afdeling is telefonisch bereikbaar onder nummer 071 - 529 9202 van 07.45 uur tot 15.30 of per mail op adres td@lumc.nl.
Hemodialyse Katwijk
Adres
De Wilbert
Overrijn 7
2223 ER, Katwijk aan zee
Openingstijden en bereikbaarheid
De dependance locatie is open op maandag, woensdag en vrijdag, van 07.00 uur tot 20.00 uur.
De afdeling is telefonisch bereikbaar onder nummer 071 - 526 0532 of per mail op adres dialysekatwijk@lumc.nl.
Dialyse gerelateerde klachten
Buiten eerdergenoemde tijden is een dienstdoende internist voor spoedeisende klachten oproepbaar via de afdeling Spoedeisende Hulp onder nummer
071 - 526 9111.
Niet-dialyse gerelateerde klachten
U dient contact op te nemen met uw huisarts. Deze kan desgewenst contact opnemen met de dienstdoende internist via de Spoedeisende Hulp van het LUMC.
Website
https://www.lumc.nl/over-het-lumc/afdelingen/nierziekten/.
Links
- Nierpatiëntenvereniging van het LUMC:
www.diavaria.nl - Nierpatiëntenvereniging Nederland:
www.nvn.nl - De Nierstichting Nederland:
www.nierstichting.nl