LFS, Medianisatie/Laryngeal Framework Surgery, uitwendig
Deze informatie is opgesteld door de afdeling(en) Keel- Neus- en Oorheelkunde
Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?
Wat is een LFS?
Bij deze ingreep worden één of beide stembanden gemedianiseerd (naar het midden gebracht) door deze van buitenaf in de gewenste positie te brengen. De operatie heeft twee stappen: het medianiseren van de stemband zelf met een kunstmateriaal en het draaien en vastzetten van het stembandgewricht. De chirurg bepaalt of één of beide stappen nodig zijn. Soms is het nodig dat beide stembanden worden gemedianiseerd. De ingreep gebeurt op de operatiekamer onder plaatselijke verdoving. Tijdens de ingreep wordt de hals verdoofd en wordt er via een snee in de hals een luikje gemaakt in het strottenhoofd. Hierdoor kan de KNO-arts bij de stemband en het gewricht komen om de operatie uit te voeren. Om zo goed mogelijk resultaat te krijgen, moet u tijdens de operatie op verzoek van de KNO-arts een aantal keer wat zeggen, zodat de KNO-arts de stemband goed kan “afstellen”. Tijdens dit afstellen kijkt de KNO-arts ook naar de stembanden, net zoals u dit gewend bent tijdens de polikliniekbezoeken. Dit is de reden dat deze operatie onder plaatselijke verdoving uitgevoerd wordt. De operatie zelf duurt ongeveer tussen de 2 en 3 uur.
Figuur 2: Incisie in de hals (schematisch)
Figuur 3: Draaien van het gewricht (schematisch)
Figuur 4: Medianiseren (schematisch)
Waar moet u op letten direct na het onderzoek / de behandeling?
Na de operatie
Na de operatie moet u enkele nachten in het ziekenhuis blijven ter observatie. De reden hiervan is dat het strottenhoofd deel uitmaakt van de luchtweg die na de ingreep goed moet worden gecontroleerd omdat er een klein risico op zwelling of nabloeding bestaat. Gemiddeld blijft u 2 à 3 dagen opgenomen in het LUMC.
Na de operatie bevat de wond in de hals een drain om het vocht van de wond goed af te voeren. Het kan zijn dat u pijn ervaart in het operatiegebied. In samenspraak met uw behandelend arts of de zaalarts krijgt u hier pijnmedicatie voor.
Na de operatie moet u stemrust houden. Dit betekent dat u 4 dagen niet mag spreken. Daarom is het van belang dat u bijvoorbeeld een notitieblok bij de hand heeft om met uw omgeving te communiceren.
Na de stemrust mag u langzaam de stem weer gaan gebruiken. In het begin is dit vaak lastig en wordt de stemkwaliteit langzaam beter. Het is belangrijk dat u de stem niet forceert, maar het gebruik van de stem rustig opbouwt. Indien u een spreekberoep heeft kan het verstandig zijn tijdelijk niet of minder te werken na de ingreep. Ook kan logopedische begeleiding nodig zijn.
Na 4 dagen krijgt u een afspraak bij de logopedist voor controle en begeleiding in het opstarten van de stem.
Wat is de prognose?
Wat mag u van de operatie verwachten?
Laryngeal Framework Surgery is een beproefde en succesvolle methode om stemproblemen langdurig te verhelpen. Echter, de operatie blijft een manier om een defect aan de stembanden, aangeboren of verworven, te compenseren. Hoe goed de operatie ook slaagt, dit betekent meestal niet dat de stem weer volledig normaal wordt. Dit is belangrijk om te realiseren om teleurstelling te voorkomen. Bij de meeste mensen lukt het echter wel om een aanzienlijke verbetering van de stem te realiseren. De resultaten van Laryngeal Framework Surgery gaan lang mee in vergelijking met andere methoden. Hierbij moet u denken aan gemiddeld 5 tot15 jaar in vergelijking met 1 tot 1,5 jaar bij de alternatieve methoden zoals opspuiten van de stembanden. Daarom is het bij veel patiënten de methode van voorkeur om langdurig verbetering van de stem te krijgen. Verder blijft er na de operatie een litteken in de hals zichtbaar.
Wat zijn de risico's, bijwerkingen of complicaties?
Zoals aan elke medische ingreep zijn er ook aan Laryngeal Framework Surgery risico’s verbonden. Deze zogenoemde complicaties komen in een klein aantal gevallen van de operaties voor. Toch is het belangrijk dat u hiervan op de hoogte bent. Er is een kleine kans op:
- Een nabloeding of zwelling in de hals of keel met hierdoor benauwdheid. Om dit te monitoren verblijft u een paar dagen in het ziekenhuis.
- Dat het ingebrachte materiaal verschuift of dat er een hechting loslaat of dat er te veel of te weinig materiaal is ingebracht waardoor er een her-operatie nodig is.
Welke specifieke nazorg kunnen wij bieden?
Twee weken na de operatie komt u weer op controle bij de verpleegkundig specialist en logopedist. Er wordt dan gekeken naar de stembanden om de stand en de sluiting te beoordelen. Mochten de hechtingen nog niet uit zichzelf opgelost zijn, dan worden deze verwijderd. Indien nodig krijgt u ook nog logopedische oefeningen. De genezing is op dit moment nog gaande. Het stemresultaat kan nog veranderen.
Drie maanden en één jaar na de operatie komt u op controle. Meestal is dan het uiteindelijke resultaat van de ingreep bereikt.
Contactgegevens van de betrokken poliklinieken
Mocht u nog vragen hebben kunt u contact opnemen met de polikliniek Keel-, Neus- en Oorheelkunde op het telefoonnummer 071-526 8020.