Calcaneus fractuur (hielbeenbreuk)

Wat is Calcaneus fractuur (hielbeenbreuk)?

Een calcaneus fractuur (hielbeenbreuk) is een beruchte botbreuk die veel nare gevolgen voor de patiënt kan hebben.

De belangrijkste klachten kunnen later zijn dat de schoenen niet meer goed passen door een veranderde vorm van de achtervoet. Soms leidt dat tot verandering van de schoenmaat. De andere belangrijke klacht is dat pijn ontstaat tijdens het lopen doordat het kraakbeen van het onderste enkelgewricht beschadigd is. Dit lijdt vaak tot belangrijke functionele beperkingen in vrijwel alle facetten van het dagelijks leven. 

Waarom doen we dit onderzoek/deze behandeling?

Feitelijk is nog niet goed uitgezocht welke patiënt wel en welke patiënt niet een operatie nodig heeft om deze klachten na behandeling zo veel mogelijk te voorkomen. Veelal komen de patiënten met een breuk met verplaatsing in het onderste enkel gewricht in aanmerking voor een operatie. 

Waarom u bij ons in goede handen bent

In 90% van de gevallen wordt dit in andere ziekenhuizen in Nederland gedaan door middel van een grote snede aan de buitenzijde van het hielbeen en vindt de fixatie plaats met een plaat en schroeven. Het grote probleem van deze techniek is dat de wond in 20%- 30% van de gevallen infecteert en de breuk niet goed vastgroeit waarvoor er meerdere operaties nodig kunnen zijn.

In het LUMC wordt u geopereerd middels een minimaal invasieve techniek, waarbij met een aantal kleine snedes  twee schroeven in het hielbeen worden geplaatst. In de regel zal

Drs  Bartlema (traumachirurg) deze operatie verrichten en de na controles doen. Hij heeft inmiddels veel ervaring op dit gebied en doet hier ook wetenschappelijk onderzoek naar.

Wat gaat er vooraf aan het onderzoek of de behandeling?

Na het ongeval wordt er direct een afspraak gemaakt op de polikliniek van dr Bartlema. De operatie wordt dan binnen twee weken ingepland mits de huid dat toelaat. Voorafgaand aan de operatie zal de anesthesist contact met u opnemen ter voorbereiding van de operatie.

Hoe kunt u zich voorbereiden?

Thuis moet u uw been hoog houden om zwelling aan de voet te voorkomen.

Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?

Tijdens de operatie worden onder narcose in buikligging met 8 tot 10 kleine sneetjes een spanapparaat (distractor) over de achterzijde van de voet geplaatst en de hielbeen op lengte en hoogte gekregen. Via een snee in de voetzool wordt het onderste enkelgewricht in lijn gebracht. Vanuit de achterkant kunnen 1 of 2 schroeven worden geplaatst en via een kleine snee aan de buitenzijde van de voet wordt een kortere schroef met een ringetje geplaatst om de verkregen hoogte te behouden. Het spanapparaat wordt verwijderd voordat u uit narcose bijkomt. De schroeven hoeven na de operatie niet verwijderd te worden.

Waar moet u op letten direct na het onderzoek / de behandeling?

Om na de operatie de pijn goed onder controle te houden krijgt u pijnstilling via een pompje toegediend. Dit is meestal 1 a 2 dagen nodig, hierna kunt u naar huis en de voet vrij bewegen zonder gips. De eerste drie maanden na de operatie mag u de voet niet belasten. Hierna voert u de belastbaarheid in enkele weken op tot volledig belasten. De fysiotherapeut kunt u daarbij eventueel helpen. In het jaar hierop volgend zult u 5 keer een poli afspraak krijgen zodat wij de revalidatie goed te kunnen begeleiden.

Wanneer krijgt u de uitslag?

Twee weken na de operatie komt u retour op de polikliniek traumachirurgie bij uw operateur en zullen de hechtingen worden verwijderd. Een CT scan van de voet wordt dan ingepland om de stand van de voet te controleren. Zes weken na de operatie volgt een tweede controle om eventuele vragen te kunnen beantwoorden. Na drie maanden wordt op de polikliniek een controle foto gemaakt en zal worden gestart met belasten. Een half jaar en een jaar na de operatie volgen nog controle bezoeken aan de polikliniek. Bij uw laatste controle zal u gevraagd worden om samen met uw behandellaar een score formulier in te vullen om de uitkomst van de behandeling goed ik kaart te kunnen brengen.

Wat is de prognose?

De internationale scores waarmee we de mate van succes van de behandeling uitdrukken (AOFAS) zijn 83 uit 100 en dat is conform of zelfs iets beter dan in de internationale literatuur gezien wordt. Uiteraard is de uitkomst  altijd afhankelijk van de ernst van de breuk.

Wat zijn de risico's, bijwerkingen of complicaties?

De kans op een infectie is minder dan 10% en is vaak goed met alleen antibiotica te behandelen. Vrijwel alle patiënten behouden hun oorspronkelijke pasvorm van de voet en kunnen hun eigen schoenen weer dragen.

Meedoen aan wetenschappelijk onderzoek

In het LUMC doen we onderzoek naar de beste behandeling en de uitkomsten ervan van hielbeenfracturen, omdat er nog veel vragen omtrent de juiste behandeling bestaan. We vragen dan ook aan iedere patiënt of er bezwaren zijn tegen het gebruik van (geanonimiseerde) gegevens. Vanzelfsprekend heeft het antwoord hierop geen enkel invloed op de behandeling. 

Waar moet u op letten na uw onderzoek/behandeling?

De pijnklachten op langere termijn uiten zich als pijn aan de buitenzijde van het hielbeen of bij pijn bij het lopen op ongelijkmatige ondergrond. Vooral deze laatste klacht komt veel voor. Bij ongeveer de helft van de patiënten worden de schroeven later verwijderd omdat ze klachten kunnen geven. Enkele patiënten hebben verlies van gevoel aan de buitenste voetrand. Meer dan de helft van deze klachten verdwijnt in de regel spontaan. 

Contact bij problemen na uw onderzoek/behandeling

K.A. Bartlema, traumachirurg: K.A.Bartlema@lumc.nl

Contactgegevens van de betrokken poliklinieken

PoliHeelkunde@lumc.nl

Overig