Subsidies voor vroeg opsporen reuma en dementie, lintje voor verpleegkundige en meer
&w=710&h=710)
Franny Slingerland benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau
Franny Slingerland is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau vanwege haar pensionering als verpleegkundige van de afdeling Neurologie, verbonden aan het kinderspiercentrum in het Willem-Alexander Kinderziekenhuis (WAKZ). Ze ontving de koninklijke onderscheiding van locoburgemeester Wietske Veltman tijdens een speciale bijeenkomst in Corpus in Leiden.
“Jouw inzet en liefde voor dit vak hebben het leven van talloze kinderen en hun families veranderd”, sprak Veltman Franny Slingerland toe. “Dit lintje is meer dan verdiend.” Meer dan veertig jaar heeft Slingerland zich ingezet voor de zorg voor chronisch zieke kinderen. “Sinds haar 24e was zij een vertrouwd gezicht op de kinderafdeling van het WAKZ, waar zij generaties kinderen en hun ouders begeleidde en ondersteunde in moeilijke tijden.” Lees meer op Sleutelstad.nl.
Reuma vroegtijdig opsporen
Vroege opsporing van reuma kan veel leed schelen. Hoe eerder de diagnose, hoe eerder je kunt starten met behandelen. ReumaNederland ondersteunt de komende jaren vijf nieuwe, veelbelovende onderzoeken die bijdragen aan snellere diagnoses en betere, gerichte behandelingen van (zeldzame) ontstekingsreuma, waaronder twee LUMC-studies:
De race tegen RA: klachten herkennen voordat ze er écht zijn
Reumatoïde artritis (RA) is een nare gewrichtsziekte die het dagelijks leven flink kan belemmeren. Zo erg dat bijvoorbeeld zelfs het opendraaien van een potje of een stukje lopen pijnlijk is. Een Leids-Rotterdamse samenwerking met onder anderen reumatoloog Annette van der Helm wil dat mensen met beginnende klachten nooit in dit stadium terechtkomen. Samen met internationale collega's ontwikkelen zij een methode om behandeleffecten te meten in de vroegste fase van de ziekte. Hiervoor hebben zij een subsidie van ruim € 318.000 ontvangen van ReumaNederland.
Nieuwe aanpak om systemische sclerose te voorkomen
Systemische sclerose, ook wel sclerodermie genoemd, is een ernstige auto-immuunziekte die ontstekingen en verharding van het bindweefsel veroorzaakt. Bindweefsel zit door het hele lichaam en houdt de cellen van de huid, gewrichten, spieren en organen bij elkaar. Bij systemische sclerose ontstaan littekens en schade aan kleine bloedvaten, wat kan leiden tot blijvende problemen in de huid en organen. Reumatoloog Jeska de Vries-Bouwstra wil met haar onderzoek meer duidelijkheid scheppen en bedragen aan de preventie van de ziekte.
Vroegtijdig opsporen van personen met verhoogd risico op dementie
Onlangs heeft Alzheimer Nederland een subsidie van € 400.000 toegekend aan neuroradioloog dr. Jeroen de Bresser (Neuro/head&neck radiology Research Group (NRG); afdeling Radiologie). Hij zal in samenwerking met dr. Lydiane Hirschler (C.J. Gorter MRI centrum binnen het LUMC) en andere onderzoekers gaan onderzoeken hoe verstoringen van het lymfevatenstelsel leiden tot het ontstaan van dementie.
Dementie ontstaat vaak door een combinatie van verschillende ziektebeelden, waarbij de meest voorkomende de ziekte van Alzheimer en ziekten van de kleine bloedvaten in de hersenen zijn. Voor deze ziekten wordt er veel onderzoek verricht naar veelbelovende behandelingen. Echter om deze behandelingen tijdig te kunnen starten is het nodig om personen met een verhoogd risico om dement te worden tijdig op te sporen, liefst vele jaren voordat ze dement worden. Dit is tot op heden helaas onmogelijk en daarom zet dit onderzoek hierop in.
Sinds kort is bekend dat ook de hersenen schoon gemaakt worden via een lymfe-achtig systeem. Er worden op dit moment nieuwe technieken ontwikkeld om deze lymfe-afvoer bij mensen in beeld te brengen op hersenscans. De hypothese van dit onderzoek is dat verstoringen in de afvoer van dit lymfevocht leiden tot stapeling van afval in de hersenen en een oorzaak zijn voor het ontstaan van dementie. Het algehele doel van dit onderzoek is om een nauwkeurige methode te ontwikkelen om personen op te sporen met een verhoogd risico op dementie vele jaren voordat ze dement worden. Resultaten van dit onderzoek zouden als basis kunnen dienen om personen met een verhoogd risico op dementie te selecteren voor onderzoek naar toekomstige op de patiënt-afgestemde behandeling ter voorkoming van dementie.
Wiskundig model om onderzoeker meer vrijheid te geven
L
UMC-hoogleraar Jelle Goeman (links op de foto) krijgt samen met dr. Rianne de Heide (Universiteit Twente, rechts op de foto*) een subsidie van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) voor vernieuwend, fundamenteel onderzoek van hoge kwaliteit en/of wetenschappelijke urgentie (Open Competitie ENW-M).
Het tweetal wil de beurs gebruiken om een wiskundige theorie te ontwikkelen voor het toestaan van heel veel hypotheses tegelijk. Goeman: "Onderzoekers gebruiken statistische methoden om te garanderen dat hun onderzoeksresultaten betrouwbaar zijn. De gebruikelijke methoden eisen echter dat wetenschappers vooraf precies vastleggen hoe ze hun gegevens gaan verzamelen en welke vragen gaan ze stellen. Bijvoorbeeld het aantal proefpersonen en de precieze onderzoeksvragen. Als onderzoeker deze keuzes in een later stadium toch herzien, is de betrouwbaarheid van het onderzoek niet langer gegarandeerd. Dit plaatst een rem op wetenschappelijke efficiëntie en creativiteit."
Goeman en De Heide ontwikkelen nieuwe statistische methoden die ervoor moeten zorgen dat onderzoekers vrijer met hun data kunnen omgaan zonder de noodzakelijke betrouwbaarheid te verliezen. Dit staat ze toe om halverwege hun onderzoek meer data en hypotheses toe te voegen, of zich juist te richten op alleen de meest veelbelovende hypotheses. Ze zitten niet langer vast aan één bepaald model.
* Gemaakt door Patrick Siemons.
€ 600.000 voor onderzoek naar erfelijke hersenziekte
De onderzoeksgroep van LUMC-onderzoeker Ronald Buijsen (Humane Genetica) heeft € 600.000 gekregen van De Hersenstichting voor een studie naar de hersenziekte spinocerebellaire ataxie type 1, afgekort: SCA1. Doel van het onderzoek is om een goede behandeling te vinden en de ziekte te remmen of zelfs te stoppen.
SCA1 is een erfelijke hersenaandoening die nog niet te genezen is: Als een van je ouders de aandoening heeft, is er een kans van 50% dat jij de ziekte ook krijgt. Je merkt dit vaak pas als je volwassen bent. Tijdens de ziekte gaat er iets mis in de hersenen, er ontstaat een fout in een bepaald eiwit genaamd 'ataxine-1'. Deze fout veroorzaakt schade aan de kleine hersenen en de hersenstam.
De onderzoekers gaan cellen van mensen met SCA1 uit een eerder onderzoek gebruiken om nieuwe medicijnen en technieken te testen. Daarna willen zij gaan testen op patiënten zelf. Lees meer over het onderzoek op de website van De Hersenstichting.
Hoe effectief zijn de maatregelen tegen antibioticaresistentie op de IC?
Drs. Anna van Boekel (in opleiding tot intensivist), prof. dr. Mark de Boer, prof. dr. Sesmu Arbous en drs. Judith van Paassen hebben van ZonMw een subsidie van € 100.000 ontvangen om de effectiviteit van maatregelen tegen antibiotica resistentie op de intensive care (IC) te onderzoeken.
Patiënten op de IC hebben vaak een infectie of een verdenking daarop. Hierdoor worden juist op deze afdeling veel antibiotica gebruikt. Door het veelvuldig gebruik van antibiotica vindt selectie van resistente bacteriën plaats, waardoor antibiotica steeds minder goed werken. Om antibioticaresistentie tegen te gaan zijn verschillende maatregelen ontwikkeld, dit noemen we antibiotica stewardship interventies. Het is echter onduidelijk of deze maatregelen ook effectief zijn op de intensive care en of zij hier worden toegepast.
De zogehetten SPARKS@ICU-studie gaat onderzoeken welke maatregelen op de IC zijn beschreven in de literatuur en welke maatregelen er op dit moment daadwerkelijk worden toegepast in Nederland. Op basis van deze resultaten zullen aanbevelingen worden gedaan voor het invoeren van toekomstige antibiotica-maatregelen op IC-afdelingen.
Schild-de Groen Onderzoeksprijs 2025 voor Justine Cuperus
De eerste prijs ging naar oud-LUMC-masterstudent (farmacie) Justine Cuperus voor haar onderzoek naar de incidentie van een longontsteking (pneumonitis) bij patiënten die behandeld worden met verschillende immunotherapeutische antistoffen voor niet-kleincellige longkanker. De jury was onder de indruk van de hoge kwaliteit van Cuperus' werk: “Met behulp van AI-software analyseerde ze grote hoeveelheden gegevens van patiënten. Het onderzoek was zeer goed uitgevoerd en onderbouwd. Bovendien werd het autonoom uitgevoerd, op initiatief en met veel eigen inbreng van Justine.”
De Schild-de Groen Onderzoeksprijzen die jaarlijks worden uitgereikt aan studenten voor een publicatie over kankeronderzoek. Lees hier meer over het fonds.
&w=710&h=710)
&w=710&h=710)