“Zij moest de insulinepomp onder haar surfpak kunnen dragen”

Een jonge sporter met diabetes

“Shirley komt al jaren op de Polikliniek Diabetes vanwege haar auto-immuunziekte, diabetes type 1. Zij is ontzettend gevoelig voor insuline. Dat betekent dat haar bloedsuikerspiegel snel stijgt of daalt als ze iets te veel of te weinig insuline gebruikt. Ik ken Shirley nu ongeveer twee jaar en merk dat zij steeds meer verantwoordelijkheid neemt voor haar gezondheid. Ze is bezig met voeding en doet fanatiek aan windsurfen en racefietsen. Dat sporten vraagt veel koolhydraten, wat haar bloedsuiker sterk beïnvloedt en het lastig maakt om die stabiel te houden.”

Op zoek naar balans

“Begin dit jaar plande zij een afspraak en vroeg zij: ‘Hoe kan ik mijn glucosewaarden beter in balans houden? Wat zou jij adviseren?’ Het was leuk om hier samen over na te denken. Als diabetespatiënt heb je tegenwoordig meer mogelijkheden dan alleen een insulinepen. Er zijn moderne diabeteshulpmiddelen, zoals glucosesensoren en insulinepompen die met elkaar kunnen communiceren. Op de pomp kun je bijvoorbeeld een streefwaarde invoeren. Zodra de sensor aangeeft dat de glucosewaarde stijgt, zorgt de pomp ervoor dat er automatisch insuline wordt toegediend.”

Een nieuwe stap: overstappen op een insulinepomp

“Een paar jaar geleden vond Shirley het idee van de hele dag een insulinepomp op haar lichaam dragen niets. Zij gebruikte toen een insulinepen voor langwerkende en kortwerkende insuline en droeg een glucosesensor op haar arm of buik. Hiermee kon zij haar glucose meten en vervolgens bepalen hoeveel insuline zij nodig had.

“Vanwege haar instabiele glucosewaarden heb ik haar geadviseerd over te stappen op pomptherapie. Zij moest wel goed nadenken over welke pomp het beste bij haar actieve levensstijl past. Shirley vond het vooral belangrijk dat zij de pomp kan afkoppelen tijdens het surfen en dat deze comfortabel onder haar surfpak zit. Uiteindelijk kwamen we uit op een semipatchpomp: een combinatie van een pomp met slangetjes en een patchpomp. Deze was net op de markt, maar zij zei meteen: ‘Let’s do it!’”

De overstap voorbereiden

“Shirley besloot om te starten met pomptherapie en volgde onze module waarin glucoseregulatie met een insulinepomp stap voor stap wordt uitgelegd. In achttien weken had zij vijftien afspraken met een diabetesverpleegkundige en een diëtist, waarin zij onder andere leerde hoe zij met de pomp moest omgaan. Zij hield ook een voedingsdagboek bij zodat de diëtist haar persoonlijke koolhydraat-insulineratio kon berekenen. Daardoor kan zij nauwkeurig berekenen hoeveel koolhydraten zij kan eten per eenheid insuline.

“In die achttien weken hebben we het ook over haar leefstijl gehad. Ik probeer dit niet té vaak te bespreken met een patiënt. Maar als iemand met een insulinepomp start, is het belangrijk om de eerste week zo normaal mogelijk te houden. Dan kan je de hoeveelheid insuline die de pomp moet toedienen namelijk goed instellen. Ik raadde Shirley daarom aan om niet uit eten te gaan, matig te zijn met alcohol en net zoveel te sporten als ze altijd doet.”

Dagelijks contact en praktische aanpassingen

“Tijdens de vijfde afspraak ging zij daadwerkelijk van start met de pomp. De vijf dagen daarna belde ik haar elke dag om te checken hoe het ging: werken de instellingen goed, lukt het wisselen van de pomp, hoe gaat het douchen en slapen met het apparaat? Shirley pakte het allemaal makkelijk op. Alleen het windsurfen met de pomp was even wennen.

“Bij de eerste keer surfen deed zij de pomp af, maar zij bleef langer op het water dan gepland en haar bloedglucose schoot omhoog. Dat zorgde voor verzuring, zeker tijdens het sporten. Dus adviseerde ik haar de pomp toch mee te nemen tijdens het surfen. Uiteindelijk vonden we een tussenoplossing. Nu neemt zij vlak voor het surfen een ‘bolus’ – een extra hoeveelheid insuline – en koppelt de pomp daarna af. Zo blijft haar glucosewaarde lang genoeg stabiel.”

Minder schommelingen en een betere kwaliteit van leven

“Na vijftien afspraken kan Shirley de pomp inmiddels zelfstandig gebruiken. Het was mooi om haar zo lang te begeleiden, en ik ben er trots op hoe zij met deze slimme pomp omgaat. Zij durfde als een van de eerste patiënten van onze polikliniek de semipatchpomp te proberen en luisterde echt naar mijn adviezen.

“Bij de start van de pompmodule vragen we altijd wat de patiënt verwacht. Shirley hoopte dat haar leven met de pomp makkelijker zou worden en haar kwaliteit van leven zou verbeteren. En dat is gelukt: zij heeft minder last van hypo’s en hypers en haar glucosewaarden schommelen minder, ondanks haar hoge insulinegevoeligheid. Toen ik vroeg of zij ooit terug zou willen naar de insulinepen, zei zij meteen: ‘Nee, nooit meer die insulinepen!’”

Vanwege privacy is de naam van de patiënt gefingeerd en zijn enkele persoonsgegevens gewijzigd.

Let op: niet iedereen komt in aanmerking voor een insulinepompsysteem. Twijfel je of je aan de criteria voldoet, of wil je advies over de afstemming van de hoeveelheid insuline en het gebruik van een insulinepomp? Neem dan contact op met je diabetesverpleegkundige. Adviezen kunnen sterk verschillen per persoon.