Deze zes talentvolle LUMC-onderzoekers ontvangen een Veni-beurs

17 juli 2024
leestijd
LUMC’ers Marieke Barnhoorn, Janneke Dekker, Edouard Fu, Willianne Hoepel, Emma Houlder en Matthias van Oosterom hebben elk een Veni-beurs gekregen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).

Met de beurs ter waarde van maximaal 320.000 euro kunnen de laureaten de komende drie jaar hun eigen onderzoeken verder ontwikkelen. De persoonsgebonden, wetenschappelijke beurs maakt onderdeel uit van het NWO-talentenprogramma dat zich richt op onderzoekers die recent gepromoveerd zijn.

Marieke Barnhoorn | Complicaties ziekte van Crohn aanpakken

Bij de ziekte van Crohn, gekarakteriseerd door een chronische darmontsteking, is de behandeling momenteel gericht op het remmen van de afweercellen in de darm. Deze behandeling helpt echter niet of nauwelijks tegen complicaties, zoals een vernauwing van de darm. Barnhoorn vermoedt dat de complicaties worden veroorzaakt door een verandering in de matrix, het bindweefsel tussen alle darmcellen. Deze wordt aangemaakt door bindweefselcellen, die zeer talrijk zijn in de darm. Dit onderzoek leert hoe dit bindweefsel veranderd is bij de ziekte van Crohn, en of we de bindweefselcellen zo kunnen veranderen dat ze weer ‘gezonde’ matrix maken.

Janneke Dekker | Te vroeg geborenen helpen ademen

Te vroeg geborenen hebben ademhalingsondersteuning nodig bij geboorte om te overleven. De effectiviteit hiervan is grotendeels afhankelijk van de eigen ademhaling. Deze is vaak zwak, maar kan gestimuleerd worden door het zuurstofgehalte in het lichaam te verhogen middels zuurstoftoediening via een gezichtsmasker. Echter, bij een zwakke eigen ademhaling sluiten de stembanden en bereikt het zuurstof de long niet. Hierdoor wordt de ademhaling niet gestimuleerd en vergroot de noodzaak tot beademing en reanimatie. Dekker onderzoekt of zuurstoftoediening aan de moeder, via de placenta, het zuurstofgehalte van het kind vóór geboorte kan verbeteren, waardoor de ademhaling direct bij geboorte wordt gestimuleerd.

Edouard Fu | Gepersonaliseerde behandeling chronische nierschade

Fu’s onderzoek richt zich op het optimaliseren van de behandeling voor patiënten met chronische nierschade. Om het risico op dialyse en hart- en vaatziekten te verminderen zijn medicijnen nodig, maar de effectiviteit daarvan varieert per individu. Om onnodige blootstelling en bijwerkingen te voorkomen, zal hij onderzoeken welke patiënten baat hebben bij deze medicijnen, en welke patiënten niet. Hiervoor zal Fu nieuwe en geavanceerde machine learning-technieken gebruiken in combinatie met grote hoeveelheden data. Artsen kunnen dit onderzoek in de praktijk gebruiken om behandelingen te personaliseren voor iedere unieke patiënt.

Willianne Hoepel | Venijnige virussen en smaakmakende suikers

Antilichamen in de luchtwegslijmvliezen zijn belangrijk voor de bescherming tegen verkoudheidsvirussen. Veranderingen in suikergroepen aan antilichamen heeft invloed of de effectiviteit van het antilichaam. Hoepels onderzoek leert ons hoe de suikergroepen eruitzien in de slijmvliezen van onze luchtwegen. Daarnaast wordt onderzocht of veranderingen in deze suikergroepen ons vatbaarder maakt voor luchtweginfecties.

Emma Houlder | Schistosoma in de schijnwerpers

Wereldwijd lijden 200 miljoen mensen aan schistosomiasis, een tropische ziekte veroorzaakt door een parasitaire worminfectie. Wormen kunnen jarenlang overleven en individuen worden herhaaldelijk geïnfecteerd. Houlder wil graag onderzoeken hoe schistosoma-wormen interacties met dendritische cellen (belangrijke immuun cellen die verantwoordelijk zijn om de beschermende immuunreactie te begeleiden, ook wel DC’s genoemd) kunnen onderdrukken. Vervolgens zal zij een nieuwe therapeutische strategie ontwikkelen om de worm onder de aandacht te brengen bij DC's, waardoor de DC-schistosoma-interactie verandert. Deze strategie is erop gericht DC's in staat te stellen de immuunrespons op schistosoma te versterken en zo bescherming tegen infecties te bieden.

Matthias van Oosterom | Elke minuut telt

Bij de behandeling van hersenaandoeningen is tijd van groot belang (tijd = brein). Daarom is het gewenst om de diagnostiek al uit te voeren voordat de patiënt het ziekenhuis bereikt, zodat de optimale behandelstrategie en het beste ziekenhuis voor deze behandeling gekozen kunnen worden. Het is alleen een uitdaging om radiologische beeldvorming, veelal gedaan met grote en dure apparaten, mogelijk te maken in een relatief kleine ambulance. Het Veni-project van Van Oosterom probeert hier een oplossing voor te creëren. Aan de hand van veelbelovend voorwerk met mobiele beeldvorming wordt onderzocht of het mogelijk is om hoge kwaliteit beeldvorming te realiseren met relatief kleine en goedkope apparatuur, direct in de ambulance.

In totaal kent de NWO dit jaar 174 Veni-beurzen toe. Meer informatie over de subsidies, prijswinnaar en onderzoeksprojecten is te vinden op de website van de NWO.