Vidi-beurs voor internist Liesbeth Winter voor onderzoek naar botontkalking door ontstekingsremmers
&w=710&h=710)
Glucocorticoïde hormonen komen van nature in ons lichaam voor. Ze worden gemaakt in de bijnieren. Het meest bekende natuurlijke glucocorticoïde is cortisol, ook wel het stresshormoon genoemd.
Glucocorticoïden worden ook vaak als medicijnen voorgeschreven. Ze zijn cruciaal voor de behandeling van ontstekingsziekten. Het nadeel van het gebruik van deze middelen als medicatie is dat ze ernstige schade aan de botten kunnen veroorzaken, zoals: botontkalking, breuken en hierdoor verlies van onafhankelijkheid en van kwaliteit van leven.
Herstellen van het ritme
Het natuurlijke glucorticoïde cortisol heeft een heel sterk dag-nachtritme. Winter toonde eerder aan dat dit hormonale ritme belangrijk is om onze botten gezond te houden. Wanneer glucocorticoïde medicijnen worden gebruikt, verdwijnt dit ritme. Ze onderzoekt in haar project of het mogelijk is om botontkalking te voorkomen door het ritme tijdens de behandeling met glucocorticoïde medicijnen te herstellen.
Langetermijnklachten breuken onderschat
"De resultaten van dit onderzoek kunnen een grote impact hebben op alle patiënten die afhankelijk zijn van deze medicijnen", zegt Winter. Volgens haar wordt veelal onderschat hoe vervelend breuken op de lange termijn zijn. Wervelbreuken bijvoorbeeld leiden vaak tot onbehandelbare rugpijn, problemen met lopen en buik- en longklachten. "Door de botgezondheid tijdens het gebruik van glucocorticoïde medicijnen goed te houden, kunnen we breuken voorkomen. Daarmee zal de kwaliteit van leven behouden blijven. Aangezien er wereldwijd meer dan 200 miljoen mensen zijn die glucocorticoïde medicijnen gebruiken gaat het om een hele grote groep mensen."
Oplossing voor het probleem
De internist-endocrinoloog gaat de komende vijf jaar onderzoeken waarom dat hormoonritme zo belangrijk is, door te kijken hoe die ritmische glucocorticoïden het bot beïnvloeden. Winter: "Ik wil dat er zo snel mogelijk een oplossing komt voor dit probleem. Daarom zal ik ook direct bij mensen bestuderen of we de botcomplicaties kunnen voorkomen door het ritme te herstellen."
Een waanzinnige kans
De onderzoeker noemt het een enorme eer om de Vidi-beurs te mogen ontvangen. "Ik heb veel plezier in het verrichten van wetenschappelijk onderzoek, dus dit is een waanzinnige kans. Maar vooral ben ik heel erg blij dat we nu misschien een nieuwe behandeling kunnen vinden om de botten gezond te houden ondanks gebruik van glucocorticoïde medicijnen. Daarmee zal veel leed voorkomen kunnen worden."
NWO-talentenprogramma
De Vidi-beurs is onderdeel van het NWO-talentenprogramma Veni Vidi Vici waarbij de Vidi wordt toegekend aan onderzoekers die na hun promotie al enkele jaren onderzoek hebben verricht. Met de financiering van maximaal €850.000 kunnen Vidi-laureaten hun eigen onderzoekslijn en onderzoeksgroep verder uitbouwen. Dit jaar zijn er 102 Vidi-beurzen toegewezen.
CV Liesbeth Winter
Liesbeth Winter is internist-endocrinoloog en Associate Professor. Zij is gespecialiseerd in (zeldzame) metabole botziekten, calcium/fosfaat verstoringen en (complexe) osteoporose. Ze combineert klinische taken met onderwijs en onderzoek. Haar onderzoek richt zich op bot en is translationeel en klinisch van aard. Naast haar onderzoek naar de rol van het circadiane ritme voor (gezond) bot verricht ze onderzoek naar de ontstaanswijze, diagnostiek en behandeling van de zeldzame ziekte chronische non-bacteriële osteitis (CNO) en naar het welbevinden van patiënten. Ze heeft verschillende prijzen en grants verkregen, waaronder een beurs van ReumaNederland (2019), de Praesidium Libertatis Grant voor 'de meest getalenteerde jonge onderzoeker van Universiteit Leiden' (2020), een LUMC Thema Grant (2021), de LUMC 'Marie Parijs Prijs' (2022) en een Aspasia Grant van NWO (2023). Winter is senior editor van het wetenschappelijke tijdschrift Endocrine Connections, en actief bij verschillende nationale en internationale verenigingen. Zo is zij actief binnen de Nederlandse Vereniging voor Endocrinologie (NVE) en de Europese (ECTS) en Amerikaanse (ASBMR) vereniging voor calcium en bot, en is ze co-voorzitter van de 'Global Leaders Committee' van de International Federation of Musculoskeletal Research (IFMRS).