Slim met een hart...

Wilco Achterberg is hoogleraar Ouderengeneeskunde bij het LUMC, specialist Ouderengeneeskunde bij TOPAZ en voorzitter van het UNC-ZH. Daarnaast is hij samen met Prof Jacobijn Gussekloo en Prof Simon Mooijaart een van de trekkers van het LUMC Centrum voor Ouderengeneeskunde.

‘Zelf als het kan, thuis als het kan, digitaal als het kan’

In onze samenleving neemt het aantal ouderen snel toe, terwijl er minder jongeren zijn. Daarom investeren we flink in technologische oplossingen. Het ministerie van Volksgezondheid heeft zelfs als visie voor de toekomst van de ouderenzorg: zelf als het kan, thuis als het kan, digitaal als het kan. Maar waar moeten we dan op letten bij de ontwikkeling en invoering? En wat kunnen we verwachten bij bijvoorbeeld mensen met dementie?

Sensoren in een sok: niet meer verdwalen

Er zijn al mooie technologische oplossingen. Sensoren kunnen bijvoorbeeld aangeven hoeveel oudere mensen lopen, waar ze lopen en hoe ze lopen. Die informatie helpt ons om oudere mensen beter te laten herstellen na bijvoorbeeld een gebroken heup of een beroerte. We kunnen ook filmpjes met ze delen, bijvoorbeeld met oefeningen.

Technologie kan mensen met dementie helpen niet te verdwalen als ze naar buiten gaan. Via een GPS kunnen anderen zien waar ze zijn. De mensen met dementie hebben meer een soort kompas bij zich dat altijd wijst in de richting van hun huis. Ook kunnen gedragsveranderingen vroegtijdig worden opgemerkt zodat vervelende escalaties voorkomen kunnen worden. Dat gebeurt bijvoorbeeld door ‘stress sensoren’ in een sok te stoppen bij mensen met dementie of een verstandelijke beperking. Daarmee willen we tijdig heftige onrust voorspellen. En daarnaast ook maatregelen treffen die die onrust kan voorkomen.

Robots die emoties kunnen herkennen

Op dit moment wordt onderzocht of robots emoties kunnen herkennen en hierover signalen kunnen geven aan mantelzorgers of anderen. Kunstmatige intelligentie, complexe sensoren en klinische kennis komen hier samen. Het is daarbij cruciaal dat die technologie samen met de doelgroepen wordt ontwikkeld. Niet de technologische mogelijkheden, maar het mensbeeld en noden van de persoon moeten centraal staan.

Dat noemen we internationaal: ‘smart with a heart’. En dat motto moeten we de komende jaren volgen bij het ontwikkelen van technologische ondersteuning in de zorg. Persoonsgerichte en warme zorg met ondersteuning van slimme apparatuur: dat hebben we nodig. En dat kunnen we alleen goed ontwikkelen in co-creatie met ouderen en zorgprofessionals.

Benieuwd naar de proeftuin emotie intelligente zorgrobot? Klik dan hier.