Leidse kak helpt patiënten af van resistente darmbacteriën

For the English version, click here.

Resistente darmbacteriën zijn bacteriën die ongevoelig zijn voor sommige antibiotica. Dat betekent dat antibiotica niet doen wat ze zouden moeten doen. "Ongeveer 1 op de 6 chronisch zieke patiënten lijdt hieraan. Het probleem is vaak onzichtbaar en wordt een ware sluipmoordenaar wanneer infecties niet meer genezen, doordat antibiotica niet meer helpen", zegt Liz Terveer, arts-microbioloog bij het LUMC en hoofd van de NDFB.

Poeptransplantatie zorgt ervoor dat de overvloed aan resistente bacteriën die patiënten hebben, onderdrukt worden of zelfs verdwijnen. Die bescherming houdt naar verwachting voor langere termijn aan. Binnen de studie zijn patiënten benaderd om tot drie jaar na hun poeptransplantatie ontlastingsmonsters aan te leveren voor onderzoek naar bacteriën. Daaruit kwam naar voren dat de antibioticaresistentie nog steeds onderdrukt was.

Biodiversiteit

In het LUMC is drie jaar onderzoek verricht naar de mogelijkheid van poeptransplantatie bij chronisch zieke mensen. Terveer: "Dit hebben we gedaan bij alle patiënten die zich hadden aangemeld bij onze donorbank voor een fecestransplantatie. We hebben hun poep op kweek gezet en de persoonlijke gemeenschap van bacteriën in kaart gebracht. Zo kregen we een compleet beeld van de darmomgeving van iedere patiënt. Zo'n omgeving is te vergelijken met een ziek ecosysteem, waarin we de biodiversiteit willen herstellen door nieuwe soorten in te voeren. In dit geval brachten we gefilterde ontlasting van een donor via een sonde in bij de patiënt."

Het gevolg was dat patiënten na drie weken geen of een sterk verlaagde hoeveelheid resistente bacteriën bij zich droegen. Terveer: "Een mooi en snel resultaat. Een deel van de mensen hebben we drie jaar lang gevolgd en we weten nu dat het effect ook duurzaam is." Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Genome Medicine.

Immuuntherapie

Terveer gaat verder met haar onderzoek door andere typen patiënten te betrekken bij poeptransplantatie. "We zijn nu een studie gestart met het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis om te kijken of dezelfde behandeling ook aanslaat bij patiënten met uitgezaaide melanomen om het effect van de immuuntherapie die zij krijgen te versterken. De gedachte daarachter is dat een poeptransplantatie zo'n sterke immuunrespons opwekt dat het eigen immuunsysteem van een patiënt de kankercellen veel adequater gaat opruimen."

Op zoek naar donoren

Het langlopend onderzoek heeft tot gevolg dat het LUMC voortdurend op zoek is naar gezonde donoren. Terveer: "Tot nu toe gebruiken we vooral Leidse kak, want de route tussen wc en laboratorium mag niet langer zijn dan 2 uur. Tenzij je op commando kunt poepen natuurlijk, dan zien we je graag langskomen." Als je gezond bent, tussen de 18 en 60 jaar oud en je woont of werkt in de Randstad, meld je dan vooral aan via www.ndfb.nl.