‘In een militair hospitaal zitten patiënten onder het gras en de modder’

“Op maandag 2 oktober vorig jaar meldde ik me bij de Koninklijke Militaire Academie in Breda. Daar leidt Defensie jaarlijks 700 cadetten op tot officier van de Nederlandse krijgsmacht. Als civiel medisch personeelslid startte ik met een opleiding van acht weken.

Die eerste dag ontving ik al het materiaal. Van onderbroeken en sokken tot materiaal om zelf een onderkomen te maken. Ik ontmoette mijn opleidingsgroep, met chirurgen, anesthesiologen, anesthesiemedewerkers, operatieassistenten en IC-verpleegkundigen. Dezelfde teamsamenstelling als bij een uitzending. De leeftijd varieerde van 26 tot 56 jaar. Iedereen had nul militaire ervaring.” 

Marslopen en evacueren

“De eerste twee weken stonden in het teken van militaire basisvaardigheden die elke militair moet hebben. Onder andere marslopen, kaartlezen, schieten en een stormbaan beklimmen. We gingen ook op bivak om alles wat we leerden in de praktijk te brengen.

Na die eerste weken kregen we onderwijs over de medische werkwijze in een militaire situatie. En uiteraard over wat onze rol daarin is. We leerden hoe de geneeskundige keten is ingericht om gewonden te evacueren en te behandelen. Op land, op zee en in de lucht.

We deden bijvoorbeeld een simulatieopdracht in het veld: gewonde militairen op het veld stabiliseren en veilig in een ambulance krijgen. De gewonden daarna veilig naar een veldhospitaal brengen. En militairen met ernstig letsel naar een hospitaal met operatiefaciliteiten vervoeren. Tijdens een echte uitzending is dat hospitaal met operatiefaciliteiten mijn werkplek.”

'Letsel dat ik niet dagelijks zie'

“Traumachirurgie is mijn vak, dus dat kwam inhoudelijk in deze opleiding niet aan bod. In het LUMC behandel ik mensen met klein leed, zoals een polsbreuk. Maar ook slachtoffers van een ongeval met ernstig letsel in het brein of de borstkas, buik, bekken, armen of benen. Oorlogsslachtoffers hebben vaak ander letsel: schotwonden, grote brandwonden of letsel door ontploffingen. Letsel dat ik zeker niet dagelijks in het LUMC zie. In het LUMC beschik ik bovendien over alle hulpmiddelen en medisch specialisten. In een uitzendgebied moet ik het doen met wat er is.”

Dreiging en geweld

"De opleiding heeft mij meer bewust gemaakt van de goede organisatie van traumazorg in het LUMC. Ik zit in het ziekenhuis altijd in een nette en veilige omgeving. Hier rijden ze een nette patiënt binnen. In een militair ziekenhuis zitten patiënten onder het gras en de modder. In een militaire situatie is er bovendien vaak dreiging aanwezig of gaat het geweld door. Als er meer gewonden zijn dan we aankunnen, is triage nodig: beslissen welke patiënten we kunnen helpen en welke niet. Een situatie die gelukkig weinig tot niet voorkomt in Nederland.”

Teamwork: opdrachten realiseren

“Het mooie van deze opleiding is dat we in die weken groeiden als groep, maar ook als individu. In die weken ontdekten we verborgen talenten van teamgenoten. We moesten samenwerken en hadden elkaar echt nodig om de opdrachten te realiseren. Bijvoorbeeld bij het tenten opzetten en afbreken. Of bij het evacueren van een gewonde. Door de intensieve periode en gedeelde ervaringen werd de band binnen onze groep hecht, wat weer zorgde voor een betere teamprestatie.”

Eerste uitzending

“Het is spannend, maar ik kijk wel uit naar de eerste uitzending. Ik vind het een extra uitdaging, verbreding en verdieping van mijn vak. Daarnaast kan ik wat terugdoen voor de beroepsmilitairen die ervoor zorgen dat we in Nederland veilig kunnen leven. De afgelopen jaren heeft Defensie medisch specialisten ingezet bij bijna alle grote uitzendingen. In Afghanistan, Irak en voor de kust van Somalië. Als traumachirurg moet ik nog een paar extra cursussen doen. Daarna moet ik fysiek fit blijven en ben ik inzetbaar.”