Hoe AI artsen helpt bij snellere en betere metingen van brughoektumoren

Monitoren of behandelen

De brughoek is een plek in je hoofd tussen de kleine hersenen, de hersenstam en de inwendige gehoorgang. Erik Hensen, KNO-arts in het LUMC: "Brughoektumoren zijn meestal goedaardige gezwellen, maar een grote en/of groeiende brughoektumor kan uiteindelijk wel voor grote problemen zorgen. Zo kan het functies van hersenzenuwen aantasten, met name die van het gehoor en evenwicht. In zeldzame gevallen kan ook een aangezichtsverlamming, verwardheid, wazig zicht en hoofdpijn ontstaan. In zo’n geval is het belangrijk om zo snel mogelijk in te grijpen, het liefst nog voor deze problemen ontstaan. Maar in ongeveer 60% van de gevallen groeit de tumor niet. Dan is behandelen, dat risico’s met zich meebrengt, niet direct nodig. De groei van de tumor in de gaten houden, is dan ook een optie. Dat beslissen we samen met de patiënt."

Automatisch MRI-scans beoordelen

De groei in de gaten houden, is nu nog erg tijdrovend en de metingen hebben een foutmarge. "We meten nu de diameter, maar eigenlijk is het meten van het volume veel betrouwbaarder. Het vervelende is dat handmatig het tumorvolume meten zo veel tijd kost, dat het niet haalbaar is om dit in de praktijk voor alle patiënten te doen."

Door samenwerking van de afdelingen KNO, Radiologie en CAIRELab (experts op het gebied van Artificial Intelligence, AI) binnen het LUMC is het gelukt om met AI-technologie een zelflerend computerprogramma te maken dat het tumorvolume binnen korte tijd berekent aan de hand van de MRI-scan. "We hebben het programma zo getraind dat hij de brughoektumor op de scan vindt en het volume meet. En dit werkt niet alleen voor MRI-scans gemaakt in het LUMC, maar voor scans van verschillende ziekenhuizen en MRI-scanners. Kwaliteit en veilig gebruik van deze toepassing staat bij de ontwikkeling voorop. “Ons onderzoek heeft al aangetoond dat het programma nauwkeurig en betrouwbaar is, toch zal in de praktijk een arts de meting altijd zelf controleren. Maar dat kost veel minder tijd dan zelf meten."

In de praktijk brengen

Met behulp van bijvoorbeeld financiering vanuit KWF Kankerbestrijding kan het programma in de praktijk worden gebracht. "We zijn de eerste in Nederland die dit programma voor brughoektumoren in de praktijk brengt. Dat brengt uitdagingen met zich mee. Eerst moet het programma in de ICT-omgeving van het ziekenhuis worden ingebouwd, zodat de metingen ook zichtbaar zijn in het elektronisch patiëntendossier. Dan kunnen we tumorgroei nauwkeuriger vaststellen, patiënten beter voorlichten en samen met hen de beste vervolgstappen bepalen."

"Nadat het programma in de ICT-omgeving is ingebouwd, worden er tests gedaan met al bestaande MRI-scans. De verwachting is dat over 3 jaar de implementatiefase is afgerond en het programma in de dagelijkse praktijk gebruikt kan worden. We denken dat het programma dan niet alleen voor brughoektumoren inzetbaar is, maar ook opnieuw getraind kan worden voor het automatisch meten van tumorgroei bij andere tumoren."