“Het meisje droeg dit geheim al jaren met zich mee”

“Mijn collega en ik waren op weg naar de woonplaats van een 15-jarig meisje. Vanuit het Intensive Home Treatment-team van LUMC Curium helpen wij jongeren die door hun psychiatrische problemen in crisis zijn of in crisis dreigen te raken. Dit meisje was somber en had suïcidale gedachten.

“Toen we de woonkamer binnenkwamen, zagen we een schuchter meisje op de bank zitten. Haar moeder zat naast haar. Tijdens de eerste kennismaking probeerden we te achterhalen wat er precies aan de hand was en hoe we het gezin konden helpen. Maar de moeder vertelde niet zoveel, en het meisje zelf ook niet. De kennismaking verliep wat stroef en het meisje leek zich niet direct open te stellen voor hulp. Wel was het duidelijk dat ze hulp nodig had. Ze zag er erg verdrietig uit en de hopeloosheid was voelbaar.

“In de auto evalueerde ik de intake met mijn collega. Het was die dag niet duidelijk geworden wat er speelde. Waarom lukte het ons niet om aan te voelen wat er nodig was? Wat misten we? We besloten onszelf de tijd te geven. Misschien kwam er een ander verhaal als we het meisje en de moeder de volgende keer apart zouden spreken.

Deksel van de put

“Een paar dagen later ging ik er alleen naartoe. Ik sprak het meisje zonder haar moeder op haar kamer. Ze zat op haar bed, met haar knieën opgetrokken, en aaide een kat die naast haar lag.

“Nadat we een tijd hadden gepraat, zei ik dat ik het gevoel kreeg dat ze me iets wilde vertellen, maar niet goed durfde. Mijn onderbuikgevoel zei me dat ik die ene lastige vraag moest stellen. ‘Is er misschien iemand in jouw leven geweest die seksueel over jouw grens is gegaan?’ En toen knikte ze.

“Ik voelde dat ik het warm kreeg. Die vraag had ik vaker gesteld, maar meestal was dan al bekend dat er iets was gebeurd of bleek dat er niets speelde. ‘Is er iemand anders in jouw omgeving die dit weet?’ vroeg ik. Niemand die het wist. Op dat moment stapte ik even uit mijn rol als hulpverlener en zat ik daar gewoon als Fleur. Fleur die opeens een grote rol speelde in het leven van dit meisje. Ik realiseerde me: dan ben ik nu dus de enige die dit weet…

“Ze droeg dit geheim al jaren met zich mee en was jarenlang seksueel misbruikt. ‘Mijn ouders mogen het niet weten’, zei ze meteen. Ze vertelde me alles wat ze zo lang verborgen had gehouden. Ik zag de deksel van de put opengaan. Ik zei: ‘Het is belangrijk dat je ouders dit weten, maar alles rustig aan.’

“Op de terugweg naar huis belde ik mijn collega. Het verhaal van het meisje was zó heftig. Ze had me iets verteld wat haar ouders niet wisten. Dat besef woog zwaar. Ik kon het bovendien niet verkroppen dat de seksueel misbruiker gewoon rondliep en nog steeds met jongeren werkte.

Aangifte zedenpolitie

“Twee weken later vertelden mijn collega en ik het samen aan haar ouders. Die hadden echt géén idee. Ik heb zelf een dochter van dezelfde leeftijd en de emoties van de ouders gingen door merg en been. Je zou maar te horen krijgen dat er zoiets gruwelijks met je dochter is gebeurd. Het was de eerste keer dat ik in een gesprek met ouders zelf ook een beetje moest huilen. De ouders wilden aangifte doen, maar daar was het meisje nog niet aan toe.

“Met het meisje ging het daarna snel bergafwaarts. Ze belandde van crisis in crisis, deed suïcidepogingen en werd meerdere keren opgenomen op de high intensive care afdeling van Curium. Ze werd overspoeld door nare beelden en herinneringen. Niet normaal hoeveel impact seksueel misbruik heeft op iemands leven.

“Ik ging samen met haar naar de zedenpolitie, maar alleen voor een informatief gesprek. Tegen mij zei de rechercheur: ‘Een aangifte van jou zou meer waard zijn dan die van de ouders.’ Omdat ik de disclosure getuige was, de eerste aan wie het slachtoffer het verhaal had verteld.

“Na veel wikken en wegen besloot ik aangifte te doen. Dat was een lastige keuze, omdat het meisje er nog niet over uit was of ze dit wel wilde. ‘Ik moet dit doen’, legde ik aan haar uit. ‘Om te voorkomen dat hij meer meisjes misbruikt.’ Het was voor mij de eerste keer dat ik vanuit mijn rol als hulpverlener aangifte deed van een delict waar ik zelf niet bij betrokken was.

Vanuit je hart

“Een jaar lang kwamen we twee tot drie keer per week bij het meisje thuis. Op dit moment is ze 17 jaar en nog steeds in behandeling bij LUMC Curium. Het gaat beter met haar. Door de traumabehandelingen ziet ze eindelijk weer wat licht in het leven. Het is een dapper, lief en enorm veerkrachtig meisje.

“Na een Intensive Home Treatment-traject vraag ik weleens aan de jongere: ‘Wat vond je fijn aan de hulp van ons? Het antwoord is meestal: ‘Dat jullie écht contact met me maakten, vanuit jullie hart.’ Ook dit meisje moet een gevoel van vertrouwen hebben gehad. Door haar besef ik meer dan ooit hoe belangrijk het is dat je als hulpverlener oprecht wil helpen en authentiek blijft. En dat een vertrouwde omgeving uitnodigt om geheimen te delen: de eigen tienerkamer met posters aan de muur en een kat op schoot.

“Het meisje vindt het oké dat ik haar verhaal deel en heeft zelfs een tekening gemaakt voor bij dit verhaal. Zelf legde ze het zo uit: ‘Het meisje links, dat ben ik, met een kapot hart en een donkere wolk in mijn hoofd. Ik wilde weglopen van de situatie en was helemaal in de war. En dat ben jij, met licht in je hoofd. Jij probeerde mij tegen te houden en te ontwarren. Uiteindelijk bracht je het licht naar mij.”          

Denk je aan zelfdoding? Neem dan 24/7 gratis en anoniem contact op met 0800-0113 of chat op 113.nl.