Vici-beurs om ernstige luchtweginfecties te voorkomen met hulp van darmbacteriën

23 februari 2023
leestijd
Hermelijn Smits, hoogleraar Immuunmodulatie door Gastheer-commensaal Interacties bij het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), ontvangt een Vici-beurs van 1,5 miljoen euro van wetenschapsfinancier NWO. Met deze subsidie wil ze stoffen die door bacteriën en andere commensalen in de darmen worden geproduceerd, gebruiken om het afweersysteem in de neus te versterken. Smits hoopt op deze manier ernstige luchtweginfecties te voorkomen.

Hermelijn Smits

Ernstige luchtweginfecties door virussen komen vaak voor in mensen met een (ver)zwak(t) immuunsysteem, zoals kleine kinderen, ouderen en longpatiënten. In deze groepen kan een infectie leiden tot ziekenhuisopname of zelfs overlijden. De behandeling is meestal gericht op het aanpakken van binnendringende ziekteverwekkers, maar dat is niet altijd effectief. Smits richt zich daarom niet op de virussen, maar op het versterken van het eigen lokale afweersysteem in de neus.

Immuunsysteem verstreken

Darmbacteriën hebben een grote invloed op ons immuunsysteem. Ze produceren onder andere bioactieve moleculen die de gezondheid van de darmen en de beschermende activiteit van immuuncellen bevorderen. “Ik stel voor om deze bioactieve stoffen, die veilig zijn gebleken voor mensen, rechtstreeks in de neus toe te dienen om het immuunsysteem op deze plek te versterken. Dit is van belang omdat een goede reactie van het immuunsysteem in de neus voorkomt dat ziekteverwekkers zich verspreiden naar de lagere luchtwegen en de longen”, legt Smits uit.

Ze gaat onder andere in organoïden van de neus, dit zijn 3D-mini-organen, onderzoeken wat de effecten van deze bioactieve stoffen zijn op immuuncellen en of ze rhinovirusinfecties verminderen. Smits: “De bioactieve stof die als beste uit onze experimenten komt, willen we daarna aan gezonde vrijwilligers toedienden in een proof-of-concept-studie om te onderzoeken of ze dan ook tegen een gecontroleerde rhinovirusinfectie beschermen.”

Smits is erg blij met deze subsidie: “Het is een absolute mijlpaal en cruciaal om dit onderzoek te kunnen starten.” Als deze aanpak slaagt, opent dit volgens Smits een nieuwe therapeutische weg voor risicogroepen van ernstige luchtweginfecties.

NWO-Talentprogramma

De Vici-financiering maakt samen met de Veni- en Vidi-beurzen deel uit van het NWO-Talentprogramma. Vici is gericht op senior-onderzoekers die hebben aangetoond met succes een eigen vernieuwende onderzoekslijn tot ontwikkeling te kunnen brengen.