Grote Europese subsidie om gepersonaliseerde kankerbehandeling breed mogelijk te maken

6 april 2023
leestijd
Een Europees consortium, geleid door hoogleraar Hans Gelderblom van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) namens het Drug Rediscovery Protocol team, ontvangt 3 miljoen euro om toekomstige kankerbehandelingen af te stemmen op het genetisch profiel van de tumor. Een Europese vervolgsubsidie van 6 miljoen euro is inmiddels ook toegekend.

Hans Gelderblom

Het genetisch profiel van een tumor in kaart brengen en aan de hand daarvan de meest geschikte behandeling kiezen. De onderzoekers van het toegekende project Personalised Cancer Medicine for EU (PCM4EU) zien het als hun missie om dit voor elke patiënt met kanker beschikbaar te maken. Zij zijn dan ook ontzettend blij met deze grote subsidie vanuit het EU4Health-programma. “We kunnen onze succesvolle aanpak nu beter uitrollen naar andere landen”, zegt Gelderblom. Recent vond de eerste bijeenkomst plaats in het LUMC.

Nieuwe behandelopties

Met deze aanpak wordt het Drug Rediscovery Protocol (DRUP) bedoeld. Deze studie wordt geleid door prof. Emile Voest van het Antoni van Leeuwenhoek, prof. Henk Verheul van het Erasmus MC en Gelderblom. De kern is dat reeds bestaande, doelgerichte en geregistreerde medicatie wordt getest bij patiënten met een tumortype waarvoor het middel (nog) niet geregistreerd is. Veel kankerpatiënten hebben namelijk genetische mutaties in hun tumor waarvoor al geregistreerde geneesmiddelen voor andere kankertypes op de markt zijn. Op deze manier heeft de DRUP-studie al geleid tot nieuwe behandelopties voor meerdere tumoren, en in sommige gevallen ook tot vergoeding door de zorgverzekeraar. Inmiddels zijn er al ongeveer 1300 patiënten behandeld en zijn er 35 medicijnen beschikbaar. In 33% van de patiënten die meedoen zien de onderzoekers dat de ingestelde behandeling effect heeft. Gelderblom: “Dit zijn echt hele goede resultaten voor een studie naar gepersonaliseerde behandelingen bij patiënten voor wie nog geen goedgekeurde behandeling beschikbaar is.”

Voorlichting

De behandeling aanpassen aan het genetische profiel van de tumor kent dus vele voordelen, maar wordt lang niet overal, ook niet in Nederland, ingezet. Dat komt volgens Gelderblom door gebrek aan kennis en ongelijke toegang tot moleculaire diagnostiek, waarmee het genetische tumorprofiel wordt bepaald. “Educatie is daarom ook een groot onderdeel van ons gezamenlijke project”, zegt hij.

De beste behandeling voor iedereen

Het Nederlandse DRUP-team werkt in dit consortium samen met 17 instellingen in verschillende Europese landen, vooral de samenwerking met de Scandinavische landen is al vergevorderd. “Wij stellen onze protocollen beschikbaar en in elk land wordt een projectmanager aangesteld die hiermee aan de slag gaat. We maken moleculaire diagnostiek op deze manier niet alleen toegankelijker, maar creëren ook een grote database van patiënten waarvan we weer kunnen leren.” 

Met deze Europese subsidie willen de onderzoekers in elk land een basis leggen voor gepersonaliseerde kankerbehandelingen om dit uiteindelijk voor alle Europeanen beschikbaar te maken.