ZonMW clinical fellowsubsidie voor drie LUMC-onderzoekers

22 december 2022
leestijd
Onderzoekers Anna Roukens, Lisa Lashley en Deepak Balak van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) ontvangen elk een clinical fellowsubsidie van 200.000 euro van ZonMw. Met het toegekende geld worden verschillende onderwerpen onderzocht: van de verschillende afweerreacties van mensen op vaccins, tot de ontwikkeling van betrouwbare methoden om de ernst van chronische huidontsteking voor elke huidskleur goed te beoordelen.

Vrouwelijke wetenschapper met vergrootglas en moleculen op achtergrond

Waarom reageren we allemaal verschillend op vaccins?

Vaccinatie is de meest doeltreffende en wereldwijd toegepaste strategie om infectieziekten te voorkomen of te beheersen. Ondanks onze ruime ervaring met vaccins is nog steeds niet bekend waarom personen verschillend reageren op vaccins. Anna Roukens, internist-infectioloog, gaat onderzoeken hoe deze afweerrespons tot stand komt.

"Binnen dit onderzoek kijken we naar afweercellen in de lymfeklieren, omdat dit de plek is waar vaccinreacties tot stand komen. Met naaldaspiratie gaan we de door vaccinatie opgewekte immuniteit in de lymfeklieren van gezonde donoren vergelijken met personen die een verminderde immuniteit hebben als gevolg van en HIV-infectie. Met deze kennis kunnen we het ontwerp van vaccins voor verschillende populaties, zoals mensen met een verzwakt afweersysteem, verbeteren", aldus Roukens.

Wie krijgt hypertensieve complicaties tijdens de zwangerschap?

Dankzij eiceldonatie kunnen vrouwen zonder (functionerende) eierstokken zwanger worden. De vruchtbaarheidstechniek wordt ook gekenmerkt door een hoger risico op het ontwikkelen van hypertensieve complicaties tijdens de zwangerschap. De vraag is: welke patiënten ontwikkelen deze aandoening en hebben  intensieve zorg nodig tijdens de zwangerschap?

Lashley, gynaecoloog gespecialiseerd in voortplantingsgeneeskunde, legt uit: "In dit onderzoek volgen we de zwangerschap van patiënten die eiceldonatie hebben ondergaan in verschillende klinieken in Nederland. Bovendien zullen we het niveau van ongelijksoortigheid tussen foetus en moeder meten - een kenmerk dat typisch verhoogd is bij dergelijke zwangerschappen. Met deze gegevens kunnen we een voorspellingsmodel opstellen. Hopelijk verbeteren de resultaten de uitkomsten door inzichten te verschaffen voor de ontwikkeling van een nieuwe behandeling en preventieve opties."

Hoe wordt roodheid door ontsteking gemeten bij patiënten met een gekleurde huid?

Bepaalde chronische ontstekingsziekten van de huid, als gevolg van een overactief afweersysteem, komen vaker en ernstiger voor bij patiënten met een gekleurde huid. Deze patiënten krijgen echter minder vaak een passende behandeling of nemen minder vaak deel aan klinische proeven.

"Ontstekingsziekten van de huid worden vooral bepaald door de mate van roodheid van de huid. Roodheid is minder zichtbaar bij patiënten met een gekleurde huid, zodat de ernst van de huidontsteking gemakkelijk wordt onderschat”, zegt Balak, dermatoloog gespecialiseerd in immuungemedieerde huidziekten. “In dit onderzoeksproject worden twee nieuwe beeldvormingstechnieken onderzocht om huidpigmentatie en -ontsteking te meten bij mensen met een gekleurde huid. Het doel is niet-invasieve, objectieve en meer betrouwbare methoden te ontwikkelen om de ernst van huidontsteking over het hele spectrum van huidpigmentatie te beoordelen en zo gezondheidsverschillen te verminderen."

ZonMw Clinical Fellowship

Het ZonMw Clinical Fellowship is een persoonlijke stimuleringsbeurs voor gepromoveerde clinici die wetenschappelijk onderzoek en klinisch werk willen integreren. Het programma richt zich op het ondersteunen van professionals die aan het begin van hun wetenschappelijke carrière staan, zodat zij een eigen onderzoekslijn kunnen initiëren. Het Clinical Fellows Talent Programme van ZonMW heeft eerder geleid tot projecten met praktische resultaten.

Op de ZonMW website staat een overzicht van de gefinancierde projecten.