KWF-toekenningen voor vijf LUMC’ers

Kwaliteit van leven bij jongen vrouwen met gynaecologische kankers

Jogchum Beltman, gynaecoloog oncoloog, Moniek ter Kuile, klinisch psycholoog en Yaël Stroeken, PhD-student ontvangen samen met collega’s van het AvL, 560.000 euro van KWF voor een landelijk onderzoek naar vruchtbaarheidssparende behandelingen bij jonge vrouwen met kanker. De studie gaat over oncologische uitkomsten en kwaliteit van leven bij jonge vrouwen met gynaecologische kanker.

Elk jaar krijgen ca. 2300 vrouwen tussen 18-39 jaar (AYA’s: Adolescents and Young Adults) de diagnose kanker. De laatste jaren is de lange termijn overleving voor veel kankersoorten verbeterd. Vroege opsporing en betere behandelingen dragen hieraan bij. Kwaliteit van leven na kankerbehandelingen wordt daarom steeds belangrijker. Behoud van vruchtbaarheid is belangrijk voor de kwaliteit van leven in deze populatie. Het risico op het verloren gaan van de vruchtbaarheid is verhoogd bij kanker van de vrouwelijke geslachtsorganen  waardoor vruchtbaarheidssparende operaties worden aangeboden. Gedegen, systematisch onderzoek naar de veiligheid, de zwangerschaps- en psychologische uitkomsten van deze operaties ontbreekt echter. Dit maakt het moeilijk voor patiënten om een weloverwogen keuze te maken.

Opvallend is dat slechts de minderheid van de patiënten uiteindelijk een zwangerschap nastreeft. De reden hiervoor en de psychologische gevolgen van de gemaakte keuzes zijn onbekend. Deze studie zal de kennis over de veiligheid, vruchtbaarheid en zwangerschapsuitkomsten van vruchtbaarheidssparende operaties verbeteren. Daarnaast zal de studie leiden tot meer inzicht in het beslissingsproces en het effect van de behandeling op psychologische uitkomsten. Met deze informatie kunnen patiënten beter geïnformeerd en ondersteund worden in het beslissingsproces. Dit zal zowel de kwaliteit van zorg als de kwaliteit van leven verbeteren.

Betere inschatting borstkankerrisico voor dragers CHEK2-varianten

Ruim 700.000 gaat naar het project van hoogleraar Humane Genetica Haico van Attikum over borstkanker. Veel vrouwen met een verdenking op borstkanker hebben genetische veranderingen in het CHEK2-gen. In veel gevallen is het onduidelijk hoe deze verandering de functie van het CHEK2-eiwit beïnvloedt en of er sprake is van een verhoogd kankerrisico. Met een functionele test die Van Attikum en collega’s hebben ontwikkeld, kan dit nu wel bepaald worden. In dit project willen ze meer duidelijkheid creëren over het effect van veranderingen in het CHEK2-gen op het borstkankerrisico.

Zo kan de klinisch geneticus betere keuzes maken en de patiënt beter informeren. Volgens Van Attikum kan deze test mogelijk veel onzekerheid wegnemen bij beide partijen. “Voor klinisch genetici is deze informatie belangrijk omdat het helpt bij de interpretatie van de uitkomst van genetische testen, waarmee een betere diagnose voor dragers van zeldzame varianten in het CHEK2-gen gesteld kan worden.”

Gentherapie na allogene stamceltransplantatie

LUMC-onderzoeker Marieke Griffioen ontvangt een bedrag van bijna 600.000 voor onderzoek naar gentherapie na allogene stamceltransplantatie. Dit is een transplantatie met stamcellen en afweercellen van een donor die voornamelijk wordt ingezet bij bepaalde vormen van bloedkanker. De stam- en afweercellen vervangen het afweersysteem van de patiënt. Deze cellen van de donor kunnen ook tumorcellen aanvallen en vernietigen. Om het afweersysteem hierbij een handje te helpen, zonder dat het normale cellen van de patiënt aanvalt, kunnen patiënten gentherapie ontvangen die de afweercellen in staat stelt de tumorcellen aan te vallen. Op dit moment kan gentherapie maar bij 12% van de patiënten met een allogene stamceltransplantatie ingezet worden. Met dit geld wil Griffioen deze therapie voor meer patiënten met bloedkanker beschikbaar maken.

Therapieën verbeteren

Daarnaast ontvingen ook onderzoekers Ilana Berlin en Leendert Trouw een subsidie. Berlin wil met dit geld de moleculaire biologie achter prostaatkanker beter begrijpen om zo betere behandelingen te ontwikkelen. En met ruim 100.000 euro wil Trouw antilichaamtherapie voor verschillende tumoren verbeteren.

Lees meer over de toekenningen op de website van het KWF.