Wat hebben roken, stress, slaapgebrek en gedragsverandering met elkaar te maken?

Er kwam veel samen. Van stress kun je slecht slapen, van slecht slapen ga je minder goed met situaties om. Dat leidt weer tot stress. Stress en wellicht moeheid duwen de hersenen naar slecht overwogen gedrag. Het stimuleert toegeven aan impulsen, en leidt tot toegeven aan gewoontes. Ook slechte, zoals nog maar eens een sigaret opsteken. 

Of: stress zet het lichaam aan tot vrijmaken van energie in de vorm van suiker en vet. Als dat week in week uit ’s avonds op de bank gebeurt, verbruik je die energie niet, maar eindigt het als vet, en kun je dik worden. Waarna je minder beweegt, minder slaapt, moe wordt, en nog weer vaster in je ongezonde patroon komt te zitten. Zo steek je er nog maar eens eentje op.  

Ongezonde patronen veranderen

De sprekers waren een arts, twee biomedisch wetenschappers en een psycholoog. Ook dat paste wonderwel bij elkaar. Drie praatjes over goed en kwaad in het lichaam én in de maatschappij. Eentje over wat te doen om ongezonde patronen te veranderen. De grote vraag bleek: wie bén je, of: past je gedrag bij je identiteit? 

Het is als met het adagium ‘bewegen, belangstelling en buitenlucht’ voor succesvol ouder worden: we weten dit allemaal eigenlijk wel. Maar een volle zaal met persoonlijke vragen maakte alles urgenter. Hoe zit het met die nachtdienst? Of met meer en meer taken krijgen (op het werk én daarbuiten) zodat je uiteindelijk geen tijd krijgt om dingen de aandacht te geven die ze verdienen? 

En zo bleek maar weer dat wetenschappers uitnodigen om in hun eigen ziekenhuis te vertellen en te luisteren voor velen leuk en leerzaam kan zijn. En het is nog klimaatneutraal ook.

Onno Meijer is hoogleraar Moleculaire neuro-endocrinologie van corticosteroïden.