Coronavirus en ons vet: dikke vrienden?

Mensen met obesitas hebben vaker andere ziektes

Ons lichaamsvet is een orgaan dat actief honderden hormonen in de bloedbaan loslaat. Deze hormonen kunnen bijvoorbeeld de bloeddruk of onze eetlust beïnvloeden. Bij obesitas is de hoeveelheid vet groter en raken de hormonen uit balans. Dit kan bijvoorbeeld tot een te hoge bloeddruk leiden. Ook kan een teveel aan vet, en dan met name buikvet, leiden tot de afgifte van ontstekingsstofjes door het vet. Dit kan weer bijdragen aan het ontstaan van suikerziekte (diabetes) en hart- en vaatziekten. Juist bij mensen met een te hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en diabetes verlopen infecties zoals met het coronavirus ernstiger. Deze mensen komen  vaker op de IC terecht, bijvoorbeeld doordat ze een ernstige longontsteking krijgen. Mensen met obesitas komen dus vaker op de IC doordat ze ook vaker andere ziektes hebben. 

Verslechterde afweer bij obesitas

Maar er is waarschijnlijk meer aan de hand! Wetenschappers denken dat de ontsteking in het buikvet van mensen met obesitas het afweersysteem zo bezighoudt dat het minder paraat staat voor andere verwekkers zoals het coronavirus. Het afweersysteem komt te laat in actie en het virus heeft vrij spel. Daardoor verloopt de infectie ernstiger, waardoor mensen vaker op de IC terechtkomen. 

Verstoppertje in ons vet? 

Chinese onderzoekers hebben nog een andere fascinerende ontdekking gedaan. Het coronavirus dringt lichaamscellen van bijvoorbeeld de longen binnen via speciale antennes (de ‘ACE2-receptoren’). Het blijkt nu dat deze antennes ook op vetcellen zitten, waardoor het virus zich in vetcellen kan nestelen. Logischerwijs kan zich als je meer vet hebt, ook meer virus in je vet opstapelen. Wat het gevolg hier precies van is, en of het ook kan leiden tot meer longschade moet nog uitgezocht worden. 

Coronavirus te lijf: snel op dieet? 

Al met al moeten we mensen met obesitas beschouwen als een risicogroep voor een ernstiger verloop van een coronavirusinfectie, net zoals bijvoorbeeld ouderen. Dit heeft de afgelopen tijd tot veel angst en onrust geleid onder mensen met obesitas. De eerste impuls is om dan snel op een streng dieet (‘crashdieet’) te gaan. Dit wil ik nadrukkelijk afraden! Je krijgt met een crashdieet niet de voedingsstoffen binnen die nodig zijn voor een goed afweersysteem. Verder werkt een crashdieet niet op de lange termijn. Je lichaam vecht terug door je verbranding acuut omlaag te schroeven en hongerhormonen omhoog te slingeren. Daardoor word je uiteindelijk meestal juist dikker. 

Friemelen of tikken met je voet

Wat kun je dan wel doen? Zorg voor een gevarieerd en gezond eetpatroon dat zo min mogelijk bewerkte voedingsproducten bevat. Verrassende manieren om je verbranding op te schroeven zijn bijvoorbeeld ‘fidgeten’, het bewust friemelen aan bijvoorbeeld een pen of met je voet tikken. Ook blootstelling aan kou (denk aan koud douchen, de thermostaat een paar graden lager zetten) kan je verbranding verhogen. Het activeert je  bruine vet, een type vet dat juist vetten verbrandt tot warmte. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat kou het immuunsysteem een boost geeft. Twee vliegen in één klap!  

Mariëtte Boon is internist in opleiding en promoveerde aan de afdeling Endocrinologie op de rol van bruin vet bij metabole ziekten. Nu doet ze daar sinds 6 jaar postdoctoraal onderzoek. Samen met internist Liesbeth van Rossum schreef ze het boek ‘VET belangrijk’ (€ 20,99 Ambo Anthos) vol feiten en fabels over lichaamsvet. Je kunt Mariëtte volgen via Instagram (@boonmariette).