Wel of geen tuberculose? Snel antwoord dankzij nieuwe test
Met de beoogde test wordt met een druppeltje bloed uit de vinger ter plekke snel onderscheid gemaakt tussen personen die geen tuberculose hebben en personen die deze besmettelijke infectieziekte mogelijk wel hebben. Dankzij een subsidie van de European & Developing Countries Clinical Trials Partnership (EDCTP) kunnen de LUMC-onderzoekers binnen dit project ‘TriageTB’ bepalen of deze test niet alleen werkt in Afrika, maar ook in Azië, Zuid-Amerika en Oost-Europa.
Triggers voor triage
Bovendien zal in Zuid-Afrika, Gambia en Oeganda worden getest of tuberculosepatiënten ter plekke te identificeren zijn met de test. “Een dergelijke aanpak (triage) is kostenbesparend en voorkomt verdere besmetting”, aldus Annemieke Geluk van de afdeling Infectieziekten. Het merendeel van de mensen met luchtwegaandoeningen die zich bij een arts meldt, heeft namelijk geen tuberculose. Als de test dat uitwijst, hoeven ze niet naar verder gelegen, meer gespecialiseerde klinieken voor duurdere diagnostische testen. “Omdat onze bloedtest overal uitvoerbaar is, kunnen meer mensen die wel tuberculose hebben sneller worden behandeld”, benadrukt Paul Corstjens van de afdeling Cel en Chemische Biologie.
Toegang tot diagnose
Een snelle diagnose en behandeling is volgens de onderzoekers met name belangrijk in ontwikkelingslanden, waar tuberculose veel voorkomt en hand in hand gaat met armoede. Van de naar schatting 10 miljoen tuberculosegevallen worden er echter zo’n 3,6 miljoen niet of niet correct gediagnosticeerd. Dat komt mede door de beperkte beschikbaarheid van de huidige en relatief dure en complexe diagnostische testen in eenvoudige gezondheidszorg-centra in afgelegen gebieden.
Multi-biomarker teststrip
Corstjens en Geluk werken sinds 2010 aan de ontwikkeling van een snelle diagnostische test voor tuberculose, die ongecompliceerd en overal uitvoerbaar is. Ze doen dit met subsidie van de EDCTP en National Institutes of Health (NIH). Met eerdere EDCTP-subsidies, als onderdeel van grotere Afrikaans-Europese consortia, in samenwerking met prof. Gerhard Walzl van de Stellenbosch University in Zuid-Afrika, ontwikkelden de LUMC-onderzoekers de test die nu gevalideerd gaat worden. Met de test kan de aanwezigheid en hoeveelheid van zes eiwitten die gecombineerd specifiek zijn voor tuberculose tegelijkertijd op een enkele teststrip worden bepaald. De test werd geëvalueerd in diverse Afrikaanse landen met serum van mensen met luchtwegaandoeningen, waaronder tuberculosepatiënten.