Een netwerk vol stress-onderzoekers

In Nederland bestuderen we het fenomeen stress al sinds jaar en dag. Stress is overal. Soms is het prima en soms desastreus: het doet van alles met ons lichaam en onze geest. Daarom komen stress-onderzoekers in allerlei soorten. Mensen die elkaar niet per se direct begrijpen – hoe geleerd ze ook zijn. 

Daarom ontstond Stress_NL: een platform om goed onderzoek aan stress te stimuleren. De oprichters zijn een psychiater, een psycholoog, een interniste en ondergetekende biomedisch wetenschapper. Onze vakgebieden bestrijken een groot deel van het stressveld: persoonlijkheid, reacties op de omgeving, geestelijke en lichamelijke kwetsbaarheid voor de slechte gevolgen van stress, en de werking van hormonen en neurotransmitters. 

Ziek worden van stress

Maar toch is ‘vier’ niet het juiste antwoord op de vraag uit de eerste zin. Los van de beperkingen van slechts vier individuen, is er nog heel veel onduidelijk over stress. We weten veel over wat als stressvol ervaren wordt, namelijk onvoorspelbare en oncontroleerbare bedreigingen. We weten goed hoe ons lichaam daarop kan reageren. En we kennen technieken als mindfulness om stress tegen te gaan. Maar we begrijpen nog slecht waarom sommige mensen ziek lijken te worden van stress, en anderen juist veerkracht tonen. De verschillen tussen mensen zijn enorm.

Er zijn daarom wetenschappers uit meer dan vier vakgebieden nodig om stress – en de gevolgen daarvan - te begrijpen. Bijvoorbeeld mensen die veel over de inrichting van de samenleving weten. Of mensen die kunnen omgaan met ‘big data’: alle informatie die we in proefpersonen uit smartwatches kunnen halen. En mensen die bruggen bouwen tussen vakgebieden die soms wat verkokerd zijn.

Optimistisch

Het begin is er: eind vorig jaar kwamen ruim honderd wetenschappers uit het hele land naar Rotterdam voor Stress_NL. Niet slecht – en nu maar hopen dat zulke gezelschappen leiden tot beter onderzoek en een gezondere samenleving. Wij als oprichters zijn optimistisch!

Onno Meijer is hoogleraar Moleculaire neuro-endocrinologie van corticosteroïden.